تأثیر آزادسازی موصل بر امنیت ملی ایران
نویسنده : مریم عمادی
اشغال شهر موصل بهعنوان مرکز استان نینوا توسط تروریستهای داعش باعث شد تا عراق با یک بحران امنیتی عمیق مواجه شود، بحرانی که حتی احتمال اشغال پایتخت عراق در آن نیز وجود داشت؛ اما چندروز قبل با آزادسازی کامل موصل سرانجام این تهدید برطرف شد. در این میان نکته قابلتوجه اینکه فعالشدن کانونهای تروریستی در عراق میتوانست امنیت ملی ایران را نیز تحتتأثیر قرار دهد؛ ازاینرو آزادسازی موصل نقش مهمی در افزایش ضریب امنیت ملی کشورمان خواهد داشت. عراق امروز، برخلاف دوره صدام، از بعد امنیت ملی برای ایران یک فرصت است؛ چراکه افزایش روابط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران و عراق، آمدوشد مقامات و مردم دو کشور، نزدیکی سیاستها، گرایشها و مواضع دو طرف نسبت به تحولات منطقهای و بینالمللی، منجرشده امروزه تهران و بغداد، بالاترین سطح روابط در طول تاریخ خود را داشته باشند؛ بنابراین هرگونه تهدید علیه عراق تهدیدی علیه امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران نیز است؛ ازاینرو آزادسازی موصل ضریب امنیت ملی ایران را افزایش میدهد. طی مدتی که موصل در اشغال تروریستهای داعشی بود، زمینه سرمایهگذاری آمریکا و همراهان منطقهای او بر تروریستها و استفاده از آنان علیه امنیت ملی کشورمان وجود داشت؛ اما اکنون این پایگاه تروریسم در عراق ازبین رفته است. اثرات آزادسازی موصل بر امنیت ملی ایران عبارتنداز: 1. وحدت شیعه و سنی: اختلاف شیعه و سنی در عراق همواره بهعنوان ابزاری از سوی دشمنان جهت تهدیدآفرینی علیه ایران مطرح بوده است. در جریان نبرد ارتش و نیروهای مردمی عراق علیه تروریستها، اهل سنت و شیعیان در کنار هم به مبارزه با تروریستها پرداختند. بسیج مردمی عراق اعلام کرده است که 25 هزار رزمنده اهلسنت در صفوف حشدالشعبی (بسیج مردمی) عراق با تکفیریهای داعش میجنگند. چنین وحدتی باعث میشود زمینه ضربهزدن به امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران نیز ازبین برود. از سوی دیگر جریانهای سیاسی سنی مخالف ایران همواره ادعا میکردند که اهل سنت خواستار کاهش نفوذ ایران در عراق است؛ اما حضور مستشاران نظامی ایران در عراق و کمک به آزادسازی مناطق سنینشین باعث شد این ابزار از دست جریانهای سیاسی نیز خارج شود. 2. پیوند جغرافیایی محور مقاومت: آزادسازی موصل، ارتباط زمینی محور مقاومت از ایران تا لبنان را فراهم میکند. درواقع فراهمشدن یک «کریدور» زمینی که ایران را از طریق عراق و سوریه به لبنان و کرانه مدیترانه وصل میکند یکی از مهمترین پیامدهای آزادسازی موصل است و زمینه مانوردادن ایران در این منطقه را فراهم ساخته و بهصورت مستقیم بر افزایش امنیت ملی ایران تأثیرگذار است. 3. دورشدن تهدید از مرزهای ایران: پیروزی تروریستها در عراق میتوانست منجر به ناامنشدن مرزهای ایران شود. درصورتیکه تروریستها موفق به اشغال بغداد میشدند، زمینه هجوم آنان به مرزهای ایران فراهم میشد. هرچند آنان از کمترین توانایی جهت ناامنسازی جدی مرزهای ایران برخوردار نبودند، اما ازلحاظ روانی پیروزی آنان در عراق، اربابان غربی و منطقهای آنها را جریتر میکرد و فشار علیه ایران افزایش مییافت. در چنین شرایطی آزادسازی موصل سببشده سازمانیافتگی داعش در عراق ازبین برود و این مسئله به معنای این است که تروریستها اکنون بهدنبال مخفیکردن خود و تلاش برای حملات پراکنده انتحاری هستند؛ البته حملات انتحاری تروریستها در عراق و کشتهشدن مردم بیگناه این کشور، یکی از نگرانیهای جدی ایران است؛ اما همچنان که گفته شد، فروپاشی لانه آنان در موصل میتواند، زمینه سرمایهگذاری آمریکا، عربستان، رژیم صهیونیستی و دیگر اربابان ترور را از بین ببرد و تروریستها وقتی از جایی تأمین نشوند، طی مدتزمان نهچندان طولانی ازبین میروند و مهمتر اینکه انگیزههای تروریستی آنان نیز فروکش میکند. اهمیت این موضوع زمانی است که یادآور شویم سال قبل تقریباً در همین ایام، نیروهای مقاومت عراق، تحت هدایت سپاه پاسداران، آشیانه منافقین تروریست در عراق را برای آخرین بار هدف قرار دادند و آنان را مجبور کردند از آخرین پایگاه خود در این کشور، یعنی پادگان لیبرتی، به آلبانی فرار کنند. دورکردن دو کانون مهم ترور از عراق و مرزهای ایران، نقش تاریخی سپاه پاسداران و نیروهای مقاومت منطقه در افزایش ضریب امنیت ملی ایران را نشان میدهد.