در اواخر ماه صفر سال ۴۱۰ از جانبِ امام‌زمان(عج) برای شیخی نامه‌ای ارسال شد که قسمتی از متن نامه به شرحِ زیر بود:
«بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم، اما بعد سلام بر تو ای دوستدار مخلص دین که در ولایت ما مخصوص به یقین شده‏ای. پس از ستایش و حمد خداوندی که معبودی جز او نیست و درود به سید و مولی و پیغمبر گرامی ما حضرت‌محمد(ص) خداوند توفیقت را در یاری از حق مستدام فرماید و پاداشت را در نشر علوم برای ما به‌راستی زیاد و فراوان نماید... بدان که ما رخصت ‏یافتیم تا تو را به نامه‌نگاری مشرف ساخته و دستور دهیم احکام ما را به دوستانمان که نزد تو هستند برسانی، خداوند آنان را به طاعت ‏خود عزیز فرموده و به وسیله رعایت و حراست خود مهم آنان را کفایت فرماید، پس تو به یاری خدا واقف شو بر آن دشمنانی که از دین خدا بیرون رفته‏اند.
... از آنچه موجب سختی و ناراحتی ماست‏ بپرهیزد؛ زیرا کار ما چنین است که به‌طور ناگهانی درمی‏رسد و هنگامی درآید که توبه او را سود ندهد و پشیمانی از گناه وی را نجات نبخشد. خداوند راه رستگاری را به شما الهام فرماید و در توفیق‌یابی به رحمتش درباره شما لطف نماید.»
اما این شیخ چه کسی بود که با امام‌زمان مکاتبه داشت و گفته می‌شود در مدت سی سال، سی نامه از جانب حضرت دریافت کرده است و امام‌زمان او را این‌گونه می‌خواندند: «سلام بر تو ای بنده شایسته خدا و ای یاری‌دهنده حق و دعوت‌کننده به‌سوی آن.»
در یازدهم ماه ذی‌القعده سال ۳۳۶ در عکبرای بغداد پسری به دنیا آمد که نامش را محمد گذاشتند. در ایام کودکی همراه پدرش به بغداد آمد و نزد ابوعبداله معروف به «جعل» به تحصیل پرداخت؛ سپس به مجلس «ابویاسر» که در دروازه خراسان تدریس می‌کرد، حضور یافت. چون ابویاسر از عهده بحث و پرسش‌های او درمانده شد او را به «علی بن عیسی رمانی» که از بزرگان علمای کلام بود، ارجاع داد و گفت: چرا به نزد او نمی‌روی تا از او استفاده کنی؟ محمدگفت: «او را نمی‌شناسم و کسی ندارم مرا به او معرفی کند.» ابویاسر یکی از شاگردان خود را همراه او کرد و نزد رمانی فرستاد. چون مجلس رمانی از فضلا و دانشمندان پر بود، محمد در صف آخر نشست و به‌تدریج که مجلس خلوت شد نزدیک‌تر رفت. در آن اثناء مردی از اهل بصره آمد و از رمانی پرسید: «چه می‌فرمایید درباره حدیث غدیر؟» (که به عقیده شیعه پیغمبراکرم(ص) امیرمؤمنان(ع) را جانشین بلافصل خود گردانید)«و داستان غار» (که به اعتقاد اهل سنت دلیل بر خلافت ابوبکر است)؟
رمانی گفت: «داستان غار درایت (یعنی امری مسلم و معقول) و حدیث غدیر روایت و منقول است و آنچه از درایت و امر مسلم استفاده می‌شود از روایت مستفاد نمی‌‌شود.» مرد بصری سکوت کرد و برخاست و از مجلس بیرون رفت.
در این موقع محمد خود را به رمانی نزدیک کرد و گفت: «چه می‌فرمایید درباره کسی که بر امام عادل خروج و با وی جنگ کند؟»
 رمانی گفت: «او کافر است، نه فاسق.» محمد پرسید: «راجع به امامت امیرالمؤمنین علی‌بن‌ابیطالب(علیه‌السلام) چه می‌گویید؟» رمانی گفت: «او امام است.» محمد گفت: «درباره طلحه و زبیر (دو آتش‌افروز جنگ جمل بر ضد امیرالمؤمنین بودند) چه می‌فرمایید؟» رمانی گفت: «آن‌ها از این عمل توبه کردند.»
محمد گفت: «جناب استاد داستان جنگ جمل درایت و امر مسلمی است و توبه‌کردن طلحه و زبیر روایت است». رمانی که متوجه موضوع شد، گفت: «مگر موقعی که آن مرد بصری از من سوال کرد تو حاضر بودی؟» محمد گفت: «آری.» رمانی گفت: «این سخن به جای آنچه من گفتم! اشکال تو وارد است.» آنگاه پرسید: «تو کیستی و نزد کدام یک از علمای این شهر درس می‌خوانی؟» محمد گفت: «نزد شیخ ابوعبداله جعل.» رمانی گفت: «بنشین تا من مراجعت کنم.»
 سپس برخاست و به درون خانه رفت و پس از لحظه‌ای برگشت و نامه‌ای سربسته به وی داد و گفت: «این را به استاد خود بده.» محمد نامه را آورد و به استادش تسلیم کرد. استاد نامه را گشود و شروع به قرائت آن کرد و طی مطالعه آن به خنده افتاد. پس از قرائت نامه گفت: «رمانی ماجرایی را که میان تو و او در مجلس وی روی داده نوشته و سفارش تو را کرده و تو را ملقب به «مفید» کرده است.»
شیخ مفید نزد استادانی بزرگ که از شیعه و سنی و زیدی بودند علوم متداول عصر یعنی ادبیات عرب، قرائت، کلام، فقه، اصول، حدیث، تفسیر، رجال و غیره را فرا گرفته بود که معروف‌ترین آن‌ها: جعفر بن‌محمد قولویه قمی، (شیخ صدوق)، ابوعبداله صفوانی، احمد بن‌محمد بن‌ولید قمی، ابوعبداله مرزبانی، ابوجعفر محمد بن‌حسین بزوفری، ابوغالب زراری، ابن‌جنید اسکافی، ابوعلی صولی بصری، علی بن‌محمد رفاء، علی بن‌ابی‌الجیش بلخی و ابوعبداله جعل هستند که همگی از بزرگان فقها و متکلمین و محدثین و رجال نامی بوده‌اند. در کتاب «خاتمه مستدرک‌الوسایل» اثرِ حاج میرزا حسین نوری به پنجاه تن از استادان او اشاره شده است.
بهره‌مندی از این استادان و هوش بالای او، باعث شد که وی در حدود دویست جلد کتاب بنویسد که از اهم آن می‌توان به مقنعه در فقه، ارکان نیز در فقه، ارشاد، ایضاح در امامت، افصاح، نقض بر ابن‌عباد در امامت، احکام اهل جمل، منیر در امامت، مسائل صاغانیه و... اشاره کرد.
سرآمدِ شاگردان شیخ مفید می‌توان به سیدمرتضی، سیدرضی، شیخ طوسی، ابوالعباس نجاشی، ابوالفتح کراجکی، دامادش ابویَعْلی محمد بن‌حسن بن‌حمزه جعفری، سالار بن‌عبد العزیز دیلمی و جعفر بن‌محمد دوریستی که همگی از مفاخر علمای شیعه و استادان علوم و فنون اسلامی به‌شمار رفته‌اند، اشاره کرد.
 وی دو شب مانده به آخرماهِ رمضان سال ۴۱۳ وفات یافت. شیخ طوسی می‌گوید: «ازدحام مردم، چه مخالفان و چه موافقان، برای نمازگزاردن بر او و گریستن در مرگش چنان بود که روزی بزرگ‌تر از آن دیده نشد.»
 

فساد علمی، آنچه امروز در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش‌عالی با آن مواجهیم، معضلی بسیار گسترده است. فساد علمی از سطوح کوچک همانند تقلب بر سر امتحان‌ها و آزمون‌ها آغاز می‌شود و تا سطوح بالا مانند بورسیه‌های غیرقانونی ادامه دارد؛ بااین‌حال یکی از بزرگ‌ترین ابعاد آن را می‌توان در «خریدوفروش» پایان‌نامه‌ها دید. درواقع فرایندی که باید به‌عنوان تولید علم، سطح دانشگاه‌های کشور را در تقسیم‌بندی‌های جهانی بالا ببرد، برعکس رتبه آن‌ها را به‌دلیل تقلب‌های گسترده پایین و پایین‌تر آورده است. شاید در نگاه اول، سیستم آموزشی غلط را مسبب اصلی این فساد گسترده قلمداد کنیم، چرخه‌ آلوده‌ای که دانشجو در آن با «پول» امتحان‌ها را پاس می‌کند، با پول پایان‌نامه‌ای را که باید برای اخذ درجه کارشناسی یا کارشناسی‌ارشد یا حتی دکتری ارائه دهد، می‌خرد. در این میان استادانی که برای مشاوره و راهنمایی هر پروژه میلیون‌ها تومان حق‌الزحمه می‌گیرند، گاهی بدون توجه به روندی که پایان‌نامه در حال طی آن است، در انتها فقط در جلسه دفاع حضور می‌یابند.
 همه ما هنگام ورود به دانشگاه اشتیاق بی‌حد داشته‌ایم. چه‌بسا فکر می‌کردیم به دانشگاه می‌رویم تا پروژه‌های علمی پیش ببریم و اکتشافات و اختراعاتی صورت دهیم؛ اما پس از شاید دو سال تمامی اشتیاق، میان این سیستم سراسر فساد کور می‌شود، سیستمی که به یک پایان‌نامه‌ پولی همان نمره‌ بالایی را می‌دهد که به پایان‌نامه دانشجویی با مدت‌ها پژوهش و فعالیت عملی! بدین ترتیب، دانشجو بی‌هیچ امید و انگیزه‌ای، دلیلی برای تولید علم واقعی نمی‌یابد.گرچه دیدگاه تک‌عاملی درست نیست و بسیاری عوامل هستند که به بی‌انگیزگی دانشجویان منتهی می‌شوند، اما اگر دقیق بررسی کنیم این نظام آموزشی جز توسط خود ما ساخته نشده است و جز به دست خود ما فرایندهای آن به‌ پیش نمی‌رود. قطعاً منِ دانشجو «خریدار» پایان‌نامه هستم که عرضه آن به این صورت گسترده وجود دارد. کافی است یک روز گذرتان به خیابان‌های منتهی به دانشگاه‌های اصلی بیفتد. صدای پایان‌نامه، پایان‌نامه... را خواهید شنید. منِ دانشجو به استاد محترم خویش اعتراضی نمی‌کنم بابت عدم‌توجه کافی به روند تدوین پایان‌نامه‌ام؛ شاید حتی خوشحال هم بشوم که «استاد گیر نمی‌دهد».استادی که از بیت‌المال یا خزانه‌ شهریه دانشجویان سرمایه می‌گیرد، موظف می‌شود بر فرایند تولید علم نظارت و راهنمایی داشته باشد؛ اما می‌بینیم استادانی که پروژه‌های پولی خارج از دانشگاه را متقبل شده و به نام پایان‌نامه به دانشجویان خود تحمیل می‌کنند؛ درنهایت نیز نه‌تنها به موضوع جدیدی نپرداخته‌اند، بلکه درآمد پروژه‌های دریافتی را خود برداشت می‌کنند یا نسبت به میزان دریافتی درصد بسیار کمی را به دانشجو می‌دهند و دانشجو سکوت می‌کند؛ البته که هیچ مرجعی برای شکایت از فساد علمی استادان در دانشگاه‌ها وجود ندارد؛ اما بستر‌های دیگری برای سخن‌گفتن می‌توان ساخت.
در ابتدا اما باید بازگشت و در خود نظری انداخت. در همین خودی که با پولی‌شدن علم و فساد آن نه‌تنها کنار می‌آید بلکه به یاری آن می‌پیوندد. به گسترده‌شدن آن دامن می‌زند و راضی و خوشحال از اصطلاحاً زرنگی خویش فارغ‌التحصیل می‌شود. خوشحال از این‌که «استاد اصلاً نفهمید؛ سه میلیون دادم و نوزده گرفتم؛ دانشگاه که مسخره‌بازی است و...».
بله، دانشگاه مسخره فسادهای فرهنگی ما شده است، مسخره مدرک‌گرایی ما که درنهایت می‌خواهیم همان را هم با پول به‌دست آوریم، مسخره نسل‌هایی که علم‌شان هم به پول‌شان وابسته است و پس از گذشت سال‌ها جامعه‌ای از کارگران و کارمندان و نیروی کاری را خواهیم داشت که جز مدرک چیزی در چنته ندارند. مدرکی که حتی قابلیت دفاع از آن را هم نداشته‌اند!

پس از مشخص‌شدن لایحه بودجه 1397، یکی از تغییراتی که تعجب فعالان حوزه گردشگری را در پی داشت، سه‌برابرشدن عوارض خروج گردشگران ایرانی بود. بر اساس این بند، قرار است عوارض خروج از کشور از 75هزار تومان درحال‌حاضر به 220هزار تومان به‌ازای هر نفر افزایش یابد. علاوه‌براین پیش‌تر هزینه عوارض خروجی برای سفر هوایی 75هزار تومان اعلام شده بود و برای سفرهای دریایی و زمینی این مقدار 25هزار تومان بود؛ اما در لایحه جدید فقط به خروج از کشور به‌صورت کلی اشاره شده و هیچ طبقه‌بندی برای نوع خروج ذکر نشده است. افزون‌براین، عوارض سفرهای خارجی به ازای سفر دوم 50درصد افزایش یافته و به 330 هزار تومان می‌رسد و از سفر سوم به بعد نیز هر نفر به‌ازای خروج باید هزینه‌ای معادل 440 هزار تومان پرداخت کند. عوارض خروجی برای مسافران زیارتی و عتبات نیز 50درصد عوارض خروج دیگر مقاصد اعلام شده است. اما به‌نظر می‌رسد چنین تصمیمی به‌دلیل افزایش بی‌سابقه شمار گردشگران خروجی از ایران و جلوگیری از انتقال ارز بوده که به‌ویژه در مقاصد همسایه ایران نمود بیشتری داشته است. دولت با توجه به این موضوع و برای حل آنکه عمدتاً ریشه‌ در عدم تک‌نرخی‌بودن دلار و شفاف‌نبودن تعیین برابری نرخ ارز، عدم‌توسعه زیرساخت‌ها و گردشگری داخلی و حتی برخی موارد فرهنگی دارد، شیوه‌ای دستوری اتخاذ کرده است. به‌نظر می‌رسد پشت‌پرده این سیاست تلاش برای کنترل یارانه‌های ارزی است که به‌دلیل نرخ ارز غیرواقعی ایران به کشورهای دیگر سرریز می‌شود؛ اما به باور کارشناسان، رویکردی نادرست به این مسئله در پیش گرفته شده که به‌جای تک‌نرخی‌کردن ارز، دولت را به‌سمت سیاست سه‌برابرکردن عوارض خروجی که فاقد توجیه منطقی است، سوق داده است. زمانی روند افزایش عوارض خروج از کشور منطق داشت و کم‌کم این افزایش صورت می‌گرفت، اما اکنون به‌صورت ناگهانی این اتفاق افتاده است. اکنون اگر یک خانواده بخواهد سفری کوتاه‌مدت داشته باشد و از مدت‌ها قبل برای آن بودجه در نظر گرفته باشد باید حدود یک‌میلیون تومان عوارض خروج بدهد و این منطقی نیست. روند افزایش ناگهانی عوارض خروج از کشور منطقی نیست؛ چرا باید مردم را تنبیه کنیم که به سفر خارجی نروند؟ همچنین ازجمله تبعات این سیاست، بروز مشکلاتی بیش‌ازپیش در کسب‌وکار دفاتر مسافرتی است. این تصمیم برخلاف آنچه قصد آن را دارد، مانع توسعه گردشگری کشور می‌شود و از رغبت سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری کشور می‌کاهد که نهایتاً منجر به رکود این صنعت خواهد شد؛ همچنین باید گفت سیاست اتخاذشده، سیاستی ناکارامد برای اصلاح تراز گردشگری کشور است. تنها توفیقی که این سیاست ممکن است به آن دست پیدا کند، حذف سفر خارجی از سبد مصرف خانواده‌ها و هجوم جامعه برای سفر داخلی در تعطیلات است؛ درحالی‌که این امر در شرایط کنونی پدیده مثبتی نیست؛ چراکه زیرساخت‌های کشور توانایی لازم را برای پاسخگویی به تقاضایی که به‌وجود خواهد آمد، نخواهد داشت. برای ایجاد توازن در تراز گردشگری نباید مشکلات را به دوش مردم و بخش خصوصی گذاشت و با درپیش‌گرفتن چنین سیاست‌هایی باعث بروز تورم در صنعت گردشگری کشور شد. برای افزایش ورود گردشگر خارجی جهت سفر به ایران و تشویق مردم کشور به گردشگری داخلی، اقدامات زیربنایی و روبنایی بسیاری وجود دارد که پرداختن به آن‌ها از ضرورت بیشتری برخوردار است؛ برای مثال، در زمینه آموزش و تبلیغات و بازاریابی با سطح مطلوب فاصله بسیاری داریم؛ همچنین جاده و سایر سازکارهای حمل‌ونقل زمینی و هوایی کشور آمادگی پذیرش تعداد بالای گردشگر را ندارد که در سیاست‌گذاری‌ها، توسعه آن باید در اولویت بالاتری قرار بگیرد. حساسیت‌های ایجادشده در روزهای اخیر بابت افزایش تعرفه عوارض خروج از کشور در حالی است که اعتقاد داریم اخذ همین قیمت کنونی نیز خارج از عرف است. از طرف دیگر باید گفت گردشگری از حقوق اولیه انسان‌هاست و دولت‌ها باید این حق را محترم بشمارند؛ حال آنکه سیاست افزایش عوارض خروج از کشور با روح این ماده در تضاد است و دولت نه‌تنها به این وسیله از گردشگری حمایت نمی‌کند، بلکه سهم سفر در سبد مصرف خانواده‌ها را کم‌رنگ‌تر از آنچه که هست می‌کند. درنهایت اینکه کارشناسانی که لایحه بودجه را تدوین کرده‌اند باید این نکته را در نظر می‌گرفتند که سفر مقوله‌ای است که منجر به رشد افراد جامعه می‌شود؛ چه این سفر خارجی باشد، چه داخلی.