اصغر مهاجری، جامعه‌شناس: اعتراض‌هایی که در روزهای اخیر شاهد بودیم، نه تلاش برای انقلاب است و نه جنبش اجتماعی؛ تلاشی است که ایدئولوژی منسجم و رهبری واحد ندارد و به‌همین‌دلیل به نتیجه‌ای نخواهد رسید؛ اما یک حسن دارد و آن هم اینکه اگر مسئولان جامعه این صداهای معترض را بشنوند، می‌توانند فرصتی داشته باشند که زمینه‌های این اعتراض‌ها از بین برود. این حرکت‌ها چون فاقد رهبری است راه به جایی نمی‌برد؛ اما به‌هرحال باید این صداهای معترض را جدی گرفت، برخی کارها را سریعاً و به شکل تسکین‌بخش می‌توان انجام داد و بعضی کارهای دیگر را بلندمدت. باید هشیار باشیم که اگر این اتفاق نیفتد، این حرکت‌های پراکنده، تکرار خواهد شد و زیانی برای جامعه محسوب می‌شود.
 

ناهید تاج‌الدین، نماینده مجلس: فیلترینگ تلگرام همه رشته‌های دولت را درزمینه کسب‌وکارهای مجازی پنبه خواهد کرد و متأسفانه نقشه راه دولت را در این زمینه مخدوش می‌کند. برابر برخی آمار امروز بیش از ۶۰۰ هزار کانال تلگرامی مشغول فعالیت هستند که بیش از ۴۰درصد آن‌ها فروشگاه‌های مجازی‌اند. اگر هدف‌گذاری دولت بر ایجاد اشتغال مجازی است که هست، باید از سرپابودن تلگرام و دیگر شبکه‌های مجازی دفاع کند. من متوجه همه تبعات امنیتی این شبکه‌های مجازی در شرایط حاضر هستم؛ اما به نظرم فیلترینگ تلگرام پاک‌کردن صورت‌مسئله است؛ در‌حالی‌که می‌توان حتی از ظرفیت‌های تلگرام و شبکه‌های مجازی برای گفت‌وگوی ملی استفاده کرد.
 

ماجراهای 88 در فازی بسیار گسترده‌تر برگزار شد و این یکی اما تعداد تظاهرکنندگانش به گفته وزیر کشور؛ به 30 هزار نفر نمی‌رسید که به تعبیر رحمانی‌فضلی رقم بالایی هم نیست. اعتراض‌های 88 منسجم‌تر بود و صدای واحدی از آن شنیده می‌شد. این یکی اما پراکندگی زیادی داشت، رهبری منسجم نداشت و صداهای مختلفی هم از آن شنیده می‌شد؛ بااین‌حال بازهم تأثیر خود را داشت. چند نفری در این اعتراض‌ها کشته شدند، تلگرام فیلتر و «آمدنیوز» هم بسته شد. صدای مردم اما شنیده شد؟ شواهد و نشانه‌ها می‌گوید «نه».
مردم نه برای تست حنجره صوتی خود، که برای اعتراض به وضعیت معیشتی‌شان به خیابان‌ها آمدند (حساب معترضین از اغتشاش‌گران مثل همیشه جداست). مسئولان به‌محض اینکه از شوک این حادثه درآمدند، شروع به موضع‌گیری کردند، موضع‌گیری‌هایی که در آن تعابیر و تحلیل‌هایی به‌شدت آشنا و می‌توان گفت «نخ‌نماشده» به چشم می‌خورد: «کار غربی‌هاست.» این بار البته پای «داعش» هم به میان آمد، داعشی که گفته می‌شد پرونده آن بسته‌شده و حتی جشن پیروزی بر این گروهک تروریستی در برخی شهرهای کشورمان ازجمله «مشهد» هم برگزار شد. منافقین و مجاهدین هم بودند. این بار از «جورج سوروس» خبری نبود؛ درعوض در تازه‌ترین اظهارنظر دادستان کل کشور از یک چهره جدید پرده برداشت: «مایکل اندریا» که منتظری گفته؛ مسئول سابق مبارزه با تروریسم سازمان سیای آمریکاست و اتاق عملیاتی متشکل از سه ضلع آمریکا، صهیونیست و آل سعود نیز برای این ناآرامی‌ها تشکیل شده بود که به‌طور عمده، برنامه‌ریزی آن به‌عهده مایکل و یکی از افسران اطلاعاتی وابسته به موساد انجام می‌شد و هزینه آن‌هم به عهده آل سعود بود.
امیر دریابان شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان اما به‌صراحت، سعودی‌ها را عامل اصلی اغتشاش‌ها در ایران معرفی کرد و حتی گفت که عربستان باید منتظر پاسخ سخت ایران باشد. این اظهارنظر شمخانی، با واکنش «صادق زیباکلام» روبه‌رو شد که از او پرسید: به فرض که کار سعودی‌هاست، مسئولان باید جواب بدهند، چطور دولت این کشور توانسته چند هزار نیروی آموزش‌دیده وارد ایران کند و این اعتراض‌ها و آشوب‌ها را به‌راه بیندازد؟ زیباکلام در نامه خطاب به شمخانی نوشت: «نمی‌دانستم عربستان از چنین توانمندی برخوردار است که می‌تواند هزاران تن از جوانان‌مان را در شهرهای بزرگ و کوچک کشورمان به خیابان‌ها بکشاند؛ البته بیش از آنکه از قدرت عربستان شگفت‌زده شوم، از اظهارنظر حضرت‌عالی متأسف شدم... .»
اما درحالی‌که نسخه توطئه آمریکا، اسرائیل، عربستان، سلطنت‌طلب‌ها، منافقین، بهایی‌ها و... همچنان به‌عنوان کارآمدترین تجویز مسئولان برای خواباندن غائله اعتراض‌ها استفاده می‌شود، در میان جریان‌های سیاسی کشورمان هم چهره‌های مختلف به جان یکدیگر افتاده و برای هم خط‌ونشان می‌کشند و هر جریانی تلاش می‌کند جریان مخالف را به‌عنوان عامل اصلی اتفاق‌های اخیر معرفی کند. اصلاح‌طلبان می‌گویند کار اصولگراهاست؛ البته آنان تصورش را هم نمی‌کردند دومینوی اعتراض از مشهد به‌سرعت به سایر شهرها هم کشیده شود و کار به اینجا برسد و مدیریت ماجرا از دست خودشان هم دربرود. در چنین فرضیه‌ای بود که احتمال حضور امام‌جمعه مشهد در پشت‌پرده اعتراض‌ها نیز قوت گرفت. اصولگراها اما به‌شدت چنین فرضیه‌هایی را رد می‌کنند.
مصطفی تاج‌زاده از فعالان سیاسی اصلاح‌طلب درباره اعتراض‌های اخیر می‌گوید: اجتماعات اخیر را می‌توان تجمع قشرهایی از مردم و به‌ویژه جوانان تحصیل‌کرده و بی‌کاری دانست که آینده روشنی پیش ‌روی خود نمی‌بینند و نسبت به فشار و تبعیض‌ها در جامعه معترض هستند؛ به‌خصوص جوانانی که دیده نشدند و احساس می‌کنند صدای آنان شنیده نشده و پیام‌شان دریافت نشده است. آنان می‌خواهند به‌نوعی توجه جامعه و دولتمردان را به خود و مطالبات‌شان جلب کنند؛ چراکه تداوم این وضع را برای خود قابل‌تحمل نمی‌بینند. این تجمع‌ها قطعاً اعتراضی است.
تاج‌زاده اعتقاد دارد این اعتراض‌ها توسط یک حزب و یک جریان سیاسی خاص سازمان‌دهی نشده است.
احمد میدری، معاون وزیر‌ کار اما نظر دیگری دارد و به‌صراحت از نقش پررنگ امام‌جمعه یکی از شهرها و اصولگرایان در این قضایا سخن به میان آورده است: «شهر‌ها به آشوب کشیده شده؛ جرقه را کدام امام‌جمعه زد؟ امروز ببینید با این جامعه چه‌کار کردید. امروز درواقع خبرگزاری‌های راست ناراحت هستند که چرا در شهر‌ها آشوب شده؟ خب چیزی را دارید درو می‌کنید که خودتان تولید کردید. شما در تورم 40‌درصدی صدایتان در‌نیامد؛ ولی برای یک شوکی که روی تخم‌مرغ بود، الان خبرنگار از من سؤال می‌کند که «در چند روز اخیر تخم‌مرغ خریدی؟». از همین‌جا من هم سؤال می‌پرسم، خانم! شما زمان احمدی‌نژاد نخود خریدی؟ لوبیا خریدی؟ چرا آن دوره خبرگزاری فارس هیچ‌چیزی منتشر نکرد؟ چرا تلویزیون هیچ‌چیزی منتشر ‌نکرد؟ پنج سال، شبانه‌روز پمپاژ یأس در جامعه تزریق کردید، امروز بروید جمع کنید. با این جامعه چه‌کار کردید.»از سوی دیگر، حمیدرضا ترقی، عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اصلاح‌طلبان را تهدید کرده که اگر بخواهند اعتراض‌ها را به اصولگرایان نسبت بدهند، بد می‌بینند! ترقی گفت: «اگر اصلاح‌طلبان بخواهند اتهام آغاز اعتراض‌ها و بروز آشوب‌های اخیر را به اصولگرایان بزنند، ما متن مذاکراتی را که اصلاح‌طلبان در جلسات خصوصی مطرح و در آن جلسات تأکید کردند باید از نارضایتی مردم در مسائل اقتصادی برای فشار بر نظام استفاده کنیم، افشا خواهیم کرد. می‌دانیم چه کسانی در جلسات مخفی چه گفته‌اند و چه برنامه‌هایی برای سوءاستفاده از این اعتراض‌ها طراحی کردند تا بتوانند برای فشار بر نظام برنامه خود را طراحی کنند. کارشکنی‌هایی که درحال‌حاضر در دستگاه‌های دولتی صورت می‌گیرد بخشی از آن دست‌پخت اصلاح‌طلبان است، وضعیتی که امروز شاهد هستیم یک پروسه است که اصلاح‌طلبان قسمت ناراضی‌سازی آن را ایفای نقش می‌کنند و ضدانقلاب ناامن‌سازی را و در ضلع سوم، از خارج از کشور هم با افزایش فشار و تحریم این حربه را کامل می‌کنند.»
همین رفتارها و گفتارهای ناامیدکننده از سوی مسئولان سبب می‌شود حس کنیم اعتراض‌های اخیر دو سه نتیجه بیشتر نداشته است: «بسته‌شدن آمدنیوز، فیلترشدن تلگرام و کشته‌شدن چند بی‌گناه» و البته یک نتیجه هم اخیراً مطرح شد: «درنهایت همه‌چیز تقصیر احمدی‌نژاد است!».
 

الهه کولایی، فعال سیاسی: در شرایطی که انقلاب ارتباطات، دسترسی‌های گوناگونی را برای مردم فراهم کرده است، وظیفه صداوسیما بیش از هر زمان دیگر دشوار و سرنوشت‌ساز می‌شود.
رسانه باید بتواند اعتماد مردم را از طریق ارائه دیدگاه‌ها و نقطه‌نظرهای متنوع جلب کند. انتشار اخبار صحیح، واقعی و متناسب با مشاهدات و یافته‌های مردم بسیار مهم است. اگر صداوسیما نتواند این نقش را به‌درستی ایفا کند، آن‌گاه رسانه‌های دیگر که ملاحظات و منافع دیگری را دنبال می‌کنند، جایگزین آن خواهد شد. متأسفانه با وجود تذکرهای بسیار، صداوسیما نتوانست این نقش را در پاسخ به نیازهای مردم ایفا کند.
 

حجت‌الاسلام علی سعیدی، نماینده ولی‌فقیه در سپاه گفته: برخی از اختصاص اعتبار 30 میلیارد تومان دولت برای بیمه درمانی طلاب در حالی گلایه می‌کنند که هزاران میلیارد تومان به وزارتخانه‌ها داده می‌شود و کسی حرفی به‌میان نمی‌آورد، این نشان می‌دهد که به متغیرها توجه لازم را نداریم. سعیدی در این سخنرانی همچنین مدعی شده که تعدادی از فرزندان سرمایه‌داران قم در آشوب‌های اخیر حضور داشته‌اند که دستگیر شده‌اند
 

محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه کشورمان این روزها به پاسخگویی توییتری به ترامپ مشغول است! ظریف در جدیدترین توییت خود نوشت: ترامپ روش عجیبی برای نشان‌دادن «احترام فوق‌العاده» به ایرانیان دارد: از اینکه آنان را «ملت تروریست» خطاب کند و سفرشان به آمریکا را مانع می‌شود تا توهین‌های بچه‌گانه در رابطه با نام خلیج‌فارس. بهتر از همه، «کمک به آنان» از طریق محروم‌کردن‌شان از منافع اقتصادی برجام!
 

پس‌ازاینکه سرلشکر جعفری، فرمانده کل سپاه در سخنانی، تلویحاً احمدی‌نژاد و رسانه‌های منتسب به او را عامل آغاز اعتراض‌های اخیر در ایران معرفی و تهدید کرد درصورت اثبات این موضوع، با او برخورد خواهد شد، سردار محمدرضا نقدی هم در جمع سپاهی‌های استان فارس گفت: فردی که پیش‌ازاین در منصب کلیدی کشور بوده امروز مدعی شده اما جواب نمی‌دهد خودش برای مبارزه با فساد چه کرده است.
 

پنجشنبه گذشته روز آزادی شبکه‌های اجتماعی از بند چندساله و چندروزه بود! ابتدا اینستاگرام که اخیراً همراه با تلگرام فیلتر شده بود، رفع فیلتر شد و کمی بعد خبر رسید «وی چت» هم رفع فیلتر شده است! خبری که هرچند جالب‌توجه و البته تعجب‌آور بود، اما کمتر کسی را خوشحال کرد! در شبکه‌های اجتماعی بحث می‌شود که «وی چت» یک پیام‌رسان صددرصد چینی است و البته چین هم که دوست قدیمی ایران است!
 

  آیت‌اله بیات زنجانی، مرجع تقلید گفت: باید توجه داشت که وقتی اعتراضی شکل گرفت باید با آن مدارا کرد و این مدارا دوسویه است؛ یعنی هم نهاد تأمین‌کننده امنیت و هم فرد معترض باید با هم مدارا کنند و اگر این امر محقق نشد، دیگر نامش اعتراض نیست.
  ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه در پست کنایه‌آمیز فیسبوکی خود با اشاره به تلاش ضدایرانی نیکی هیلی، تجربه خشن آمریکا در متفرق‌کردن تظاهرات اعتراض‌آمیز را به مقامات این کشور متذکر شد.
   درحالی‌که برخی کانال‌های خبری در فضای مجازی اعلام کردند که به‌دنبال بروز اغتشاش‌ها در یزد، نخل ۴۵۰ساله میدان امیرچخماق به آتش کشیده شده، مسئولان میراث‌فرهنگی آن را تکذیب می‌کنند.
  خرم دستگیرخان، وزیر دفاع پاکستان در گفت‌وگوی تلفنی با همتای ایرانی خود، با انتقاد از توییت‌های مکرر ترامپ علیه کشورش، بر استقلال کشورهای اسلامی در تأمین امنیت خود تأکید کرد و خواستار گفت‌و‌گو‌های بیشتری بین مقامات دفاعی جمهوری ا‌سلامی ایران و پاکستان شد.
 دادستان کل کشور: آمریکا و عربستان کمپینی به نام گرانی تشکیل دادند.
 

نسل‌فردا: داستان از «دکمه هسته‌ای» و «کوتوله چاق» به سلامت روانی کشیده شد! پس‌ازاینکه رئیس‌جمهور کره شمالی، رئیس‌جمهور آمریکا را «پیر خرفت» لقب داد، ترامپ در جواب گفت: «خوبه من هم کیم جونگ اون را «کوتوله چاق» صدا بزنم؟!»اخیراً کل‌کل‌های کلامی این دو نفر به «دکمه هسته‌ای» کشیده شد. کیم جونگ اون گفت که بهتر است ترامپ بداند اون روی میزکارش دکمه هسته‌ای دارد که کافی است آن را فشار بدهد. ترامپ هم در جواب گفت: بهتر است اون بداند من هم دکمه هسته‌ای دارم که از مال اون، بزرگ‌تر و قوی‌تر هم هست!حالا هم کاخ سفید ضمن دفاع از اظهارات «دونالد ترامپ»، درباره اندازه دکمه هسته‌ای این کشور (!) اعلام کرد آمریکایی‌ها باید به سلامت روانی «کیم جونگ اون»، رهبر کره شمالی شک کنند، نه اینکه نگران سلامت روانی رئیس‌جمهور خود باشند. این سخن را «سارا سندرز»، سخنگوی کاخ سفید در پاسخ به این پرسش که آیا با اظهارات دونالد ترامپ درباره دکمه هسته‌ای و تهدید‌های اتمی او، آمریکایی‌ها می‌توانند نگران سلامت روانی رئیس‌جمهور نباشند، داد. سندرز گفته: او (کیم جونگ اون) به‌طورمداوم تهدید می‌کند و طی سال‌های اخیر بار‌ها آزمایش موشکی انجام داده است. رئیس‌جمهور ما در برابر ترس سرخم نمی‌کند و نمی‌خواهد ضعیف باشد. او اطمینان داده هر کاری برای محافظت از مردم آمریکا انجام می‌دهد. ‌‌‌‌

نسل‌فردا: اغتشاش‌ها در ایران، آمریکایی‌ها را خیلی خوشحال کرد! در همین راستا، «جان بولتون» مصاحبه‌ای را با فاکس‌نیوز انجام داده که در گزارشی زیر عنوان «بولتون: هدف ما باید تغییر حکومت در ایران باشد» منتشر شده است.
در ابتدای این نوشتار می‌خوانیم: «جان بولتون» ابراز امیدواری کرده که اعتراض‌های اخیر در ایران به براندازی منجر شود!
اما رسانه‌های خارجی و کاربران شبکه‌های اجتماعی طی روزهای گذشته به‌صورت گسترده‌ای به انتشار وسیع تصاویر و کلیپ‌هایی از تظاهرات اعتراضی در ایران مشغول شدند که بعضی از این تصاویر و فیلم‌ها جعلی بود! که گویا شبکه فرانس 24 این سوتی را کشف کرده است. این شبکه گزارش داد: یکی از این تصاویر مربوط به فیلم سینمایی قلاده‌های طلاست که ضربه کاراته یک زن در مواجهه با پلیس ضدشورش را نشان می‌دهد. این فیلم سینمایی در ایران ساخته شده بود که رخدادهای مربوط به سال 2009 (1388) را به نمایش گذاشته است.
ازجمله تصاویر دیگری که به نام تظاهرات اعتراضی در ایران در شبکه‌های اجتماعی و برخی رسانه‌های خارجی منتشر شده است، حمله پلیس ضدشورش به فروشگاه‌ها و غارت آن‌هاست؛ درحالی‌که این تصاویر مربوط به پلیس ضدشورش در مکزیکوسیتی است.
برخی هم خبر کشته‌شدن نوجوان سیزده‌ساله به دست نیروهای نظامی ایران را منتشر کردند که بعد از انتشار این خبر، این جوان اهل دورود لرستان کلیپی از خود منتشر و اعلام کرد: من زنده‌ام و اصلاً کشته نشده‌ام!
پایگاه آمریکایی «انتی وار» نیز با انتشار گزارشی به انعکاس اظهارات «ران پل»، نویسنده و سیاستمدار کهنه‌کار آمریکایی در رابطه با نقش آمریکا، عربستان و رژیم صهیونیستی در اغتشاش‌های اخیر ایران پرداخت. «ران پل» نوشت: تنها چند هفته پیش دونالد ترامپ و رکس تیلرسون [وزیر امور خارجه آمریکا] درباره این موضوع گفت‌وگو می‌کردند که برنامه‌ای در دست اجرا دارند و به گونه‌ای بیان می‌کردند که به‌زودی در رابطه با ایران اتفاق‌هایی رخ خواهد داد.
من فکر نمی‌کردم که آنان قصد حمله به ایران یا هر اقدامی شبیه به آن را داشته باشند؛ به‌هرحال رویکرد آنان به گونه‌ای پنهان‌کارانه بود. به‌صورت ناگهانی اعتراض‌ها در ایران صورت می‌پذیرد و به‌صورت گسترده پیش می‌رود... .
 

احتمال دخالت «یک مسئول سابق» در ناآرامی‌های اخیر، چالش فیلترینگ، قاتل ستایش بر چوبه دار، رقیب اوراق بانک مسکن از راه رسید، جامعه آمریکا و سال سخت پیش روی ترامپ، از صندوق قرض‌الحسنه تا مؤسسه مالی و تورم‌زدایی از بودجه ۹۷ از عناوینی بود که موضوع گزارش‌های خبری و تحلیلی روزنامه‌های پنجشنبه قرارگرفت.روزنامه‌های پنجشنبه، چهاردهم دی‌ماه در حالی چاپ و منتشر شدند که حواشی اتفاق‌های اخیر و اظهارنظر‌ها و تحلیل‌های پیرامون آن همچنان از عناوین اصلی صفحات نخست آن‌ها محسوب می‌شد. اظهارات فرمانده سپاه پاسداران از احتمال نقش‌داشتن یک مقام مسئول سابق در اتفاقات اخیر و نیز سخنان نوبخت درباره اینکه بودجه از عوامل تجمع‌های اعتراضی نبود با عناوین مختلف در روزنامه‌های این روز منعکس شد. روزنامه‌های دو جریان سیاسی هر یک با رویکرد‌هایی سعی کردند به ریشه‌یابی حوادث اخیر کشور بپردازند و طی آن از عوامل خارجی گرفته تا نقش صداوسیما و نارضایتی‌های داخلی را تحلیل کردند.روزنامه اعتماد با چاپ تصویری بزرگ از سردار جعفری، فرمانده سپاه «احتمال دخالت یک مسئول سابق» را تیتر یک خود کرد و چندین یادداشت را به حوادث اخیر اختصاص داد. یادداشتی از غلامرضا حیدری، نماینده مجلس با تیتر همدلی و پاسخگویی و یادداشت‌هایی از مصطفی تاج‌زاده و حمیدرضا جلایی‌پور درباره حوادث اخیر از آن جمله است. روزنامه‌های اطلاعات، ایران، کیهان و چند روزنامه دیگر نیز راهپیمایی مردم تعدادی از شهر‌ها در محکومیت اغتشاش‌های اخیر را در صفحات نخست خود برجسته کردند. کیهان در گزارشی با عنوان «دام جدید فتنه‌گران ۸۸ پیش پای دولت» که آن را تیتر اول کرد، از آدرس غلط درباره آشوب‌های اخیر نوشت. این روزنامه همچنین در یادداشت روز خود از اشتباه محاسباتی دشمن درباره تأثیر مشکلات اقتصادی در ضربه‌زدن به نظام نوشت.مسئله فیلترینگ تلگرام و اینستاگرام نیز از موضوعاتی بود که در چندین روزنامه موضوع بحث قرار گرفت. روزنامه قانون در گزارشی فیلترینگ را خلاف مفاد حقوق شهروندی برشمرد که خود دولت مسئول اجرای آن است (فیلترینگ اینستاگرام روز پنجشنبه برطرف شد).