درچندروزگذشته بااعتراضاتی که‌درتهران وشهرهای مختلف‌ کشوراتفاق افتاد، گروهی ازمعترضین دستگیرشده واحتمالا در آینده نیز افراد دیگری دستگیر خواهند شد. این اشخاص مانند هر ایرانی دیگر در مراجع انتظامی وقضایی یا نزدسایر ضابطین دارای حقوقی هستند که در ادبیات حقوقی بدان «حقوق متهمان» می‌گویند. در این میان افرادی که دستگیر شده‌اند، نوعا به ۳ گروه تقسیم می‌شوند. برخی از این افراد، اشخاصی هستند که  در کف خیابان یا به صورت اتفاقی دستگیر شده‌اند. گروهی دیگر از دستگیرشدگان افرادی هستند که دراعتراضات، راهپیمایی‌ها یا اجتماعات شرکت کرده و نوعا شعارهایی نیزداده‌اند که اعتراض، حق آنان است و در قوانین کشور نیز این حق به رسمیت شناخته شده است. این افراد مادامی که از آنان حرکات خشونت‌آمیز مانند: حمله و تخریب اموال عمومی یا مقابله خشونت‌آمیز با نیروهای انتظامی سرنزده باشد، همانندگروه اول و مطابق اصل ۲۷ قانون اساسی که اعلام می‌دارد «اجتماعات و راهپیمایی‌ها بدون حمل سلاح آزاد است» مجرم نیستند. باید از ظرفیت قانون‌اساسی کشور استفاده کرده و این افراد مطابق اصول همین قانون بدون برخوردهای احیانا خشونت‌بار یا تحقیرآمیز آزاد شوند. گروه سوم افرادی هستند که ممکن است از آنان اعمال خشونت‌آمیز که موجب تخریب اموال عمومی یا خصوصی شده باشد، سرزده و نوعا ممکن است در مقابل نیروهای انتظامی یا سایر نیروهایی که با عنوان ضابط در این جریانات مداخله می‌کنند، برخوردهایی کرده باشند. در میان این سه گروه آخرین گروه مراد ماست که باید در مورد آن ها قوانین آمره کشور که برای متهم حقوقی قائل شده است، به طور کامل رعایت و استانداردهای قانونی در مراحل تعقیب و تحقیق و محاکمه مراعات شود. در همه اعتراضات و راهپیمایی‌هایی که در ایران و سایرکشورها اتفاق می‌افتد، این گونه افراد به عنوان متهم دستگیر و ممکن است پرونده آن ها به مراجع قضایی هم ارجاع شود. در این مورد بین حقوقدانان و سیاستمدارانی که پایبند به قانون باشند؛ اتفاق نظر وجود دارد که باید حقوق قانونی آن ها محترم شمرده شود. این  افراد ایرانی هستند و مانند همه ایرانیان از حقوق یکسان با دیگران برخوردارند. در نتیجه باید از حقوقی که قانون اساسی و قوانین عادی برای شهروندان قائل شده است، برخوردار شوند و از هر نوع برخورد فراتر از قانون نسبت به آن ها اجتناب شود. نخستین حق این افراد، حق برخورداری از انتخاب وکیل است که باید در همان جلسه اول تحقیق این حق به متهم یاد آوری شود. وکیل باید در مرحله تحقیق نیز حضور داشته باشد. همچنین سایر موازینی که در قانون آئین دادرسی کیفری ایران برای برخورد با متهمان در نظر گرفته شده است، در عمل مدنظر قرار گیرد. خطاست اگر تصور کنیم این افراد دشمن کشور هستند و نباید با آنان به صورتی رفتار شود که نوعا در میدان جنگ خواه جنگ سیاسی یا جنگ نظامی با دشمنان روبه رو می‌شویم. بدون شک اقدامات آن ها در اعتراضات عمومی یا شعاردادن و احیانا برخوردهای غیر متعارف بدون به کارگرفتن اسلحه، معلول شرایطی است که در جامعه اتفاق افتاده و حکومت پاسخ مناسب به خواسته‌های این افراد و به طور کلی مردم را نداده و منجر به این‌گونه اعتراضات شده است. کمتر کسی است که نپذیرد چنین حوادثی معلول اقداماتی بوده که درگذشته اتفاق افتاده و در رأس آن ها به اتفاق نظرکارشناسان مسائل سیاسی، محرومیت‌های ناشی از شرایط اقتصادی و اجتماعی و وجود تبعیض در جامعه قرار می‌گیرد. اگر به معدل سنی معترضین توجه کنیم ملاحظه می‌شودکه متوسط سنی آن‌ها از ۲۵ تا ۳۰ سال بالاتر نیست و آنان فرزندان انقلاب ایران هستند. به‌همین جهت قبل از اینکه با آنان به عنوان یک متهم برخورد کنیم، در این شرایط باید علت‌های وقوع این حوادث و شرکت افراد در اعتراضات را در نظر بگیریم. این امکانات و توجهات می‌بایست در همه مراحل از جمله تحقیقات مقدماتی نزد ضابطین و دادسرا  فراهم شود. اجتناب از صدور قرارهای بازداشت موقت طولانی مدت برای همه این افراد و تعیین وثیقه‌های سنگین که نوعا تامین آن برای متهمین امکان پذیر نیست و مالا منجر به بازداشت می‌شود نخستین گام مثبت مراجع قضایی است. در پایان بار دیگر یادآور می‌شود، حقوق دستگیرشدگان علاوه بر داشتن وکیل، حق تماس با خانواده، حق ملاقات با بستگان و نیز صدور قرارهای بازداشت موقت کوتاه مدت یا قرارهای وثیقه سبک است.

 

دیپلماسی ایرانی: امانول مکرون، رئیس جمهوری فرانسه علنا سیلی سیاسی به صورت رئیس جمهوری ترکیه زد که تلاش می‌کرد در سفر خود به پاریس در اتحادیه اروپا شکاف ایجاد کند. مکرون به رجب طیب اردوغان گفت که در حال حاضر هیچ فرصتی برای تحقق یا پیشرفت در پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا وجود ندارد.
رئیس جمهوری فرانسه خطاب به میهمان خود، رئیس جمهوری ترکیه که در یک کنفرانس خبری مشترک در کاخ الیزه در پاریس شرکت کرده بودند، گفت که نسبت به وضعیت حقوق بشر در پی پاکسازی به دلیل تلاش برای کودتایِ شکست خورده در سال 2016 نگران است. رئیس جمهوری فرانسه گفت: «حکومت‌های دموکراتیک ما باید قدرتمند باشند تا بتوانند بر تروریسم غلبه کنند؛ اما همزمان باید حکومت‌های دموکراتیک ما به طور کامل از قانون اساسی حمایت کنند.»
وی همچنین درباره تحولات اخیر در ترکیه هشدار داد و گفت که این تحولات اجازه نمی‌دهند که هیچ پیشرفتی در پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا که دهه‌هاست مذاکرات آن ادامه دارد، به وجود آید. وی همچنین گفت که باید محور مناقشه‌ها تغییر یابد و گفت که امکان آن وجود دارد که درباره مشارکت با ترکیه مذاکره کرد؛ اما این مذاکرات نمی‌تواند تا سطح عضویت کامل ترکیه در اتحادیه اروپا ارتقا یابد. 
از سوی دیگر اردوغان گفت که ترکیه از اینکه دائما خواستار پیوستن به اتحادیه اروپا شده، خسته شده است و اتحادیه اروپا را به فریب و وقت تلف کردن ترکیه متهم کرد و گفت: «اکثر ترکیه‌ای‌ها دیگر تمایلی برای پیوستن به اتحادیه اروپا ندارند.»
در این کنفرانس خبری مشترک اردوغان پاسخ یک خبرنگار را که از او درباره نیات ترکیه در ارسال اسلحه به سوریه پرسید، به تندی جواب داد. وی گفت که روزنامه «جمهوریت» ترکیه در سال 2015 نوشته بود که سازمان امنیت ترکیه به سوریه سلاح می‌فرستد. اردوغان به خبرنگار جواب داد که به گونه‌ای صحبت می‌کند انگار که عضو جنبش فتح اله گولن است که اردوغان او را مسئول کودتای شکست خورده در سال 2016 می‌داند.

 

این روزها بسیاری از منابع خبری اعلام کرده‌اند که چینی‌ها در حال وضع محدودیت‌هایی برای روابط تجاری با ایران هستند. حساب‌های شرکت‌های ایرانی ثبت‌شده در چین یک‌به‌یک در بانک‌های چینی در حال بسته‌شدن است؛ همچنین گفته می‌شود دولت چین سرمایه‌گذاری شرکت‌های کشورش در ایران را تقریبا ممنوع کرده است و به‌سختی مجوز سرمایه‌گذاری خارجی در ایران را صادر می‌کند. تیره‌شدن این روابط درحالی‌است که چین طی سال‌های گذشته یکی از شرکای تجاری ایران بوده است؛ اما این تیرگی اکنون جای پرسش دارد. باید توجه داشت ایران 40 سال است که نگاه به شرق را دنبال می‌کند. تهران یا با روسیه یا با چین یا با کشورهایی که در فرازهای زمان در برابر آمریکا ایستادگی می‌کنند، همکاری دارد؛ اما این کشورها در عمل هیچ‌گاه به ایران به‌عنوان یک شریک استراتژیک و اقتصادی نگاه نکرده‌اند. تلاش آنان همواره بر این بوده است که ایران را در یک مسیر معنادار برای گرفتن امتیازهای بیشتر از آمریکا و رقبای خود در ابعاد منطقه‌ای و بین‌المللی قرار دهند؛ لذا اینکه گفته می‌شود ایران به‌واسطه توجه به اروپا بعد از برجام از چین بازمانده یا وجوه دیگر جامعه بین‌المللی و جغرافیاهای مختلف اقتصادی را نمی‌بیند تا حدود زیادی به‌دوراز انصاف است.
 اکنون با توجه به محدودیت‌هایی که چینی‌ها بر سر راه ایران قرار داده‌اند می‌توان گفت در ارتباط با نظام جمهوری اسلامی، یک حرکت برنامه‌ریزی‌شده فارغ از نوع دولت حاکم بر تهران در حال انجام است. جامعه بین‌المللی با توجه به سیاست‌های بین‌المللی ایالات‌متحده آمریکا، برای ایجاد نوعی انزوای بین‌المللی و محاصره منطقه‌ای تهران از همه گزینه‌های موجود رسمی و غیررسمی سود می‌گیرد.
سفر اخیر ترامپ به شرق آسیا سفر مهمی در ارتباط با اولویت‌های استراتژیک ایالات‌متحده آمریکا یعنی ایران و کره شمالی بود. در ادبیات سیاسی ما ایرانیان، مفاهیمی مثل شرق و غرب، آمریکا و چین و شانگهای و ناتو بازمانده از دوران گذشته یعنی جنگ سرد تعریف و تفسیر می‌شود؛ اما باید به این نکته توجه داشته باشیم که در وضعیت کنونی، آمریکا با وجود رقابت‌های بسیار نزدیک با چین با این کشور وارد یک جنگ درازمدت یا فیزیکی نمی‌شود. چین هم‌اکنون در چارچوب نظام سرمایه‌داری جهانی در شعاع عمل ایالات‌متحده آمریکا به کنش سیاسی می‌پردازد و درعین‌حال خواهان همکاری اقتصادی با ایالات‌متحده آمریکا در یک شرکت سهامی بین‌المللی در گستره‌های مختلف جغرافیایی است. از طرف دیگر باید گفت ترامپ با سیاست بنگاهی‌اش در سفر اخیر خود توانسته است تا حدود زیادی کشورهایی مانند چین، هند، کره جنوبی و امثال این کشورها را به‌سوی یک نوع رفتار غیررسمی انزواگرایانه نسبت به ایران هدایت کند. خرید نفت این کشورها از ایران و سرمایه‌گذاری این کشورها از تهران کاهش یافته است. این مسئله نشان می‌دهد که آمریکا در نشست خود با کشورهای صنعتی و اقتصادی جهان در رم ماجرای انزوای بین‌المللی ایران و محاصره منطقه‌ای تهران را دیکته کرده و عزم جدی خود را برای برخورد با تهران به دیگر پایتخت‌های کشورهای بزرگ جهان مطرح کرده است. توییت‌های متفاوت ترامپ و حرکت‌های موجود در منطقه همین معنا را نشان می‌دهد. آنچه را چین انجام می‌دهد نیز باید در همین راستا ارزیابی کرد.
 به‌این‌ترتیب دستگاه سیاسی حاکم بر ایران باید در چارچوب قبول واقعیت‌های سیاسی بپذیرد که قدرت‌های بزرگ جهان در یک وضعیت تعریف‌شده با همدیگر ارتباط تنگاتنگ و منطقی منفعتی دارند و درنهایت حاضر به آن هستند که شرکای استراتژیک منطقه‌ای خود را هم برای دستیابی به منافع بین‌المللی بیشتر تحت‌فشار قرار دهند.