نگاهی به شاخصهای مهم در توسعه روزافزون شهر قم
تعداد بازدید : 1
معماری سبز، زیرساختی مهم در بنای شهر هوشمند
نویسنده : محمد توکلی
از جمله شاخصهای مهم در توسعه روزافزون شهر، ایجاد ساختمان و ساخت و سازهای مختلف درسطح شهر است، ساختمانهایی که علاوه بر استحکام و کارآمدی، باید هوشمند و سبز باشد تا علاوه بر سازگاری با محیطزیست، استانداردهای لازم را جهت رفاه و ایمنی با بهرهگیری از فناوری روز و دانش جهانی داشته باشد. ساختمانهای هوشمند با استفاده از ابزار و مصالح و سامانههای مدرن و فناوری، ارتقای کیفیت زندگی شهروندان را رقم میزنند، هرچند معماری سبز و هوشمند در کنار هم لازمه مدیریت شهری در قم و بنای یک شهر هوشمند و بانشاط است و باید در این زمینه به توسعه زیرساختها پرداخت. ساختمانهایی که دارای شاخصههای سبز و هوشمند هستند، در کاهش آلایندگیها، بهرهوری در مصرف انرژی و تکامل شهر به سوی توسعه و رشد اقتصادی اثرگذارند، در این زمینه ساختمانهای مسکونی، تجاری، دولتی، آموزشی و خدماتی اگر بتوانند خود را با شاخصههای معماری سبز و هوشمند وفق دهند، در ارتقای سلامت، اقتصاد و زندگی هوشمند نقش مهمی دارند، ضمن اینکه چنین معماری و بنای ساختمانهای سبز و هوشمند، ارتباط مستقیمی در کاهش هزینههای خدمات شهری و افزایش بهرهوری دارد.
هوشمندسازی ساختمان و طراحی معماری سبز در سالهای اخیر در بسیاری از کشورهای توسعه یافته مورد توجه قرار گرفته است و به آن به عنوان شاخصههای مهم در توسعه پایدار نگریسته میشود، چرا که نگاه تخصصی برای طراحی معماری سبز و هوشمند، راهبردی مهم در ارتقای کیفیت زندگی به شمار میرود. مهاجرت بیرویه و افزایش کنترل نشده جمعیت، رخدادهای اجتماعی زیادی را از جمله کمبود مسکن به وجود میآورد و در این میان شهرسازیهای نامناسب خود معضلات را دوچندان میکند، از این رو اعمال سیاستهایی در مدیریت شهری جهت اصلاح الگوهای ساختوساز توأم با کاهش هزینهها میتواند رویکرد مناسبی در رفع بسیاری از دغدغهها باشد. با توجه به اینکه قم در وعده برخی از مسئولان محیطزیست به عنوان پایلوت تحقق «شهر سبز»شناخته میشود، ایجاد ساختمانهای سبز در ایجاد محیطزیستی پاک و سالم یکی از ضروریات مهم و البته مغفول مانده است، ساختمانهایی که علاوه بر هوشمندسازی، بتواند معرف جایگاه علمی، سیاسی و معنوی قم باشد.تدوین طرح و برنامه منسجمی برای توسعه ساختمانهای سبز با همراهی محیطزیست و مدیریت شهری و سازگاری آن با مولفههای هوشمند یکی از نیازهای مهم در قم است. براساس آخرین آمار ارائه شده، چهار هزار هکتار بافت فرسوده در قم شناسایی شده است که خود ظرفیتی مهم در ایجاد ساختمانهای سبز و هوشمند به شمار میرود و میتوان با ساماندهی و سرمایهگذاری در این بخش، در جهت بهبود کیفیت زندگی، قدمهای بزرگی برداشت، هر چند کاری سخت و دشوار است و به تنهایی از عهده مدیریت شهری برنمیآید. شهرهای هوشمند دارای ویژگیهای زیادی هستند که راهاندازی ساختمانهای هوشمند در آن، از جمله شاخصهای مهمی است که کمتر مورد توجه قرار گرفته، ضمن اینکه توجه به معماری سبز در حفظ محیطزیست در کنار هوشمندسازی از جمله شاخصهای مهم در اصلاح الگوی شهرسازی است، وقتی میتوان استانداردهای روز جهانی را با معماری اسلامی ایرانی تطبیق داد که با استفاده از تخصص و علم و تجربه و نیازسنجی، سازههایی هوشمند و سبز طراحی کرد. اصلاح الگوی ساختوساز و حرکت به سمت و سوی معماری هوشمند و سبز و حذف هزینههای زائد، دارای مزیتهای اقتصادی بیشماری است و از آلودگی و اتلاف انرژی جلوگیری میشود، بدون شک اگر این مولفهها در کنار هم قرار بگیرد، ساختمانهای سبز ازمبانی وساختارهای شهرهای هوشمند به شمار خواهد رفت، به ویژه اگر بومیسازی ساختمانهای سبز طبق شرایط اقلیمی را در اولویت مدیریت شهری قرار دهیم و با استفاده از مصالح ساختمانی ایرانی و پیشرفته اقدام به ساختوساز شود و در روند ساخت و سازها از گیاهان و درختچههای آپارتمانی و مناسب با آب و هوا در مناطق استفاده شود، بهرهوری بیشتری به دست میآید. پایداری محیطی، اقتصادی، اجتماعی از جمله شاخصههای مهم در ساختمانهای سبز و هوشمند است، همچنین جلوگیری از به هدررفتن منابع طبیعی با استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر و تامین آسایش برای ساکنان از دیگر ویژگیهای این نوع معماری است.