اظهارات جنجالی قاسمی؛ گاف یا خیانت؟
نویسنده : مریم عمادی/ کارشناس ارشد علوم سیاسی و روابط بینالملل
اظهارات «سعید قاسمی» در یک برنامه اینترنتی دوباره موجب به راه افتادن جنجالهایی شد؛ آن هم درست کمی پس از تروریستی خواندن سپاه پاسداران از جانب آمریکا و مسدودبودن حسابهای هلالاحمر ایران برای ورود کمکهای مالی و بینالمللی. «واقعیت این است که در بوسنی در قلب اروپا اتفاقهایی افتاد و ما حضور پیدا کردیم؛ بهتبعِ ما القاعده آمد. القاعدهایها ـ بعد از حضور ـ استیل ما را گرفته بودند؛ از سربند و پرچم گرفته تا شکل گردانها و... همان استیل ما را آنها در آنجا به اجرا درآوردند...» اینها سخنهای «سعیدقاسمی» است که درباره شیوه کمک ایران به مردم بوسنی مطرح شد. قاسمی در بخشی از مصاحبه در پاسخ به پرسش مجری برنامه که از او پرسیده بود: «شما با چه عنوانی در بوسنی فعالیت میکردید؟» گفت: «حالا دیگر همه میدانند، ما هلالاحمریهایی بودیم که برای آموزش نظامی نیروهای مجاهدان به بوسنی رفته بودیم.» باید گفت، سعیدقاسمی فعال فرهنگی -سیاسی و از فرماندهان میانی جنگ ایران و عراق است.
او بازنشسته سپاه بوده و در تجمعهای نیروهای بدنه اصولگرایان تندرو به سخنرانی میپردازد. استفاده از ادبیات عامیانه، رفتارهای پوپولیستی با چاشنی از کوره دررفتن، عصبانی شدن و کوبیدن روی میز، ازجمله ویژگیهای سخنرانیهای قاسمی است. وی همیشه در زمره فعالهای اصولگرایی بوده است که زیر ذرهبین رسانهها قرار دارند و بهسرعت سخنانشان بازتاب پیدا میکند. قاسمی مانند «حسنعباسی» جایگاه مشخصی در فضای سیاسی و رسانهای کشور دارد؛ بنابراین طبیعی است که سخنان تازه او مورد توجه قرار گیرد. اما اینبار ادعای او درباره استفاده از پوشش هلالاحمر برای حضور در جنگ بوسنی، موجب شد بیشتر بازتاب یابد. صحبتهای وی بهسرعت در فضای مجازی دستبهدست شد. او شائبه عجیبی علیه یک نهاد کمکرسانی ملی و بینالمللی یعنی هلالاحمر مطرح کرده است که میتواند تبعاتی برای این نهاد داشته باشد. این اتفاق در شرایطی رخ داده که ایران درگیر سیل خانمانبرانداز عظیمی است و هلالاحمر در رأس امدادرسانی و کمکرسانی به سیلزدهها قرار دارد. هلالاحمر تنها نهادی است که در شرایط سخت تحریمی ایران، میتواند تا حدودی از کمکهای بینالمللی بهرهبرداری کند؛ با این اظهارنظرها، جوسازی علیه هلالاحمر افزایش یافته است. طی روزهای گذشته، مقامات ایران از آمریکا بهخاطر تحریم و ممانعت کردن از ورود کمکهای مالی به سیلزدههای ایرانی انتقاد کردهاند. حالا اظهارات «قاسمی» بهانه تازهای به آمریکا میدهد. رئیس جمعیت هلالاحمر بهصراحت گفت: به دلیل وجود تحریمهای خارجی، تاکنون برای کمک به سیلزدهها، هیچ مبلغی به حساب ایران واریز نشده است. بحث بسته بودن حسابهای مالی هلالاحمر به جدال توئیتری میان وزاری خارجه آمریکا و ایران نیز کشیده شد. آمریکا مدعی است که راه کمک بشردوستانه باز است، اما در واقع اینگونه نیست. همین شرایط موجب شد که هلالاحمر سخنان «سعیدقاسمی» را زیانبار بداند و واکنش تندی به آن نشان دهد. سپاه پاسداران هم سخنان قاسمی را دیدگاهی شخصی و فاقد اعتبار دانست که مورد تأیید سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز نیست. اما مدافعان صحبتهای قاسمی میگویند: «اگر منظور آن است که اظهارات سعیدقاسمی، با هدف تقویت میان جنگ آمریکا و ایران بیان شد، این طور نیست. در واقع سعید دارد به نوعی شاخ و شانه میکشد که ما عمل کردیم، عمل خواهیم کرد و از چیزی نمیترسیم. اگر به ما تهمت تروریستبودن هم زده شود، راه خود را ادامه میدهیم و از این چیزها نمیترسیم. او نگفت ما با لباس هلالاحمر یا از طریق هلالاحمر در بوسنی بودیم. در واقع او با استفاده از این تعبیر میخواست بگوید ما آنجا امدادگر بودیم؛ چون امداد و کمکرسانی، شاخصه و ویژگی هلالاحمر است؛ بنابراین فعالان این حوزه امدادگر محسوب میشوند. همچنین القاعده لایههای مختلفی دارد؛ لایهای که شامل نیروهای بوسنی بود، آنها به نحوی با ما ارتباط داشتند؛ هرچند گاهی از اینها وقتی در مقرهای القاعده آموزش میدیدند وقتی اسلحه خود را تحویل میگرفتند، بنا به دلایلی آنجا را ترک میکردند و به سمت ما میآمدند. ارتباط با القاعده عمدتاً در این لایهها بود.»
در تحلیل این ماجرا باید گفت؛ چه کسی است که نداند در دنیا «القاعده» بهعنوان یک گروه تروریستی شناخته میشود و وقتی صحبت از مبارزه با تروریسم به میان میآید، اسم القاعده در کنار گروههایی مانند داعش، طالبان و... مطرح میشود. حال در شرایطی که آمریکا همه عزم خود را برای تروریست معرفی کردن سپاه به کار بسته است، یک سردار با سابقه با درجه نظامی، از همکاری ایران با القاعده آن هم در پوشش هلالاحمر که یک ارگان بیطرف محسوب میشود، صحبت میکند. در این میان بسیاری از تحلیلگران ادعاهای قاسمی را از سر نادانی دانستهاند؛ برخی هم این سخنان را خلاف امنیتی ملی تحلیل کردهاند و از اصولگرایان خواستهاند مقابل او بایستند. آنان سخنان قاسمی را بازی در زمین دشمن و تلاشی در راستای ضربه زدن به نظام و انقلاب تحلیل کرده و تأکید کردهاند: پذیرفته نیست چنین فردی از روی بیاطلاعی و بر اثر یک گاف، چنین اطلاعات دندانگیری را ارائه کند و بهانه دست رسانههای معارض و آمریکاییها و اسرائیلیها بدهد. این طیف بر این عقیدهاند که باید نهادهای اطلاعاتی و مسئول، بررسی کنند و ببینند آیا چنین اظهاراتی درشرایط فعلی از روی ناآگاهی ارائه شده یا اینکه هدفی پشت آن است؟ درحالیکه نهادهای رسمی نظیر سپاه و هلالاحمر، این موضوع را تکذیب کردهاند، معلوم نیست چرا سعیدقاسمی بهرغم تکذیبههایی که سپاه پاسداران و هلالاحمر درباره سخنان او دادهاند، باز هم گفتههایش را تکرار میکند و همچنان اصرار دارد، سخنانی بر زبان جاری سازد که ضد امنیت ملی است؟!