بازپرس که این‌روزها دارایی تلوزیون به حساب می‌آید چرا یک ویژگی خاص دارد و آن ویژگی چیست؟ در این یادداشت به این پرسش پاسخ می‌دهیم اما پیش از آن باید به سایق‌های جامانده در یک تصویر قضایی در این سریال اشاره کنم. اول این که احمد معظمی به عنوان کارگردان با توجه به پیشینه‌اش که از «شاید برای شما هم اتفاق بیفتد» شروع شد و این اواخر «سرجوخه» را از او دیدیم، رگ خواب بیننده را خوب می‌داند و می‌داند چگونه بیننده برانگیخته خواهد شد. بیننده ایرانی که نگاهی واگرا و نه همگرا به موضوع سریال دارد و مدام با خود می‌گوید: آره این‌گونه در دادگاه‌ها رسیدگی می‌کنند!، با رو کردن برگ برنده‌اش، محسن قصابیان، شخصیت صدرا حسینی که از وقتی می‌فهمد همسر خودش را هم وارد این بازی کرده‌اند وارد چالش خواهد شد، یک هژمونی دارماتیک برپا کرده است. قصابیان که در فیلم «منصور» سیاوش سرمدی دیده شد و بسیار هم تحسین، بازی متفاوتی از خود در «بازپرس» ارائه داده که ریزه‌کاری‌های نقش را فقط یک بازیگر می‌تواند احساس کند. قصابیان از همذات پنداری با شخصیت پرهیز می‌کند بلکه سعی دارد دیالوگ‌ها را مال خود کند و فقط همذاتی برای شخصیت نوشته شده در فیلم‌نامه نباشد بلکه خودش باشد.
داستان
در ابتدای نمایش این سریال می‌بینیم که نوشته شده براساس پرونده‌های واقعی! هیچ تخیلی نمی‌تواند جای واقعیت را بگیرد اما این‌ نکته که ما بر اساس واقعیتی تخیل خود را در سطح ارائه دهیم اصلا هم بد نیست. از ویژگی‌های منحصر به فرد سریال مورد بحث چرایی و چگونگی پرداخت آن است. این‌که اصلا چرا باید چنین داستانی ساخته شود تا این‌که چگونه باید چنین داستانی ساخته شود خیلی راه است. بحث رسانه بر سر چگونگی است. فیلم با ایوب آقاخانی، محمدرضا شریفی‌نیا، مهدی فخیم‌زاده، اندیشه فولادوند و... دیده نمی‌شود بلکه با ساخت متفاوت آن دیده می‌شود. البته که نقدی که بر آن دارم همین موضوع است. چرا باید برای ثابت کردن خود مجمع الجزایری از بازیگران مشهور و شناخته شده را جمع کنیم. معظمی با «سرجوخه» ثابت کرد که می‌‎‌تواند بدون اسم بزرگ هم کار کند اما چرا این‌کار را با این سریال نکرده است؟ از سوی دیگر لایه‌های اجتماعی فراوانی در قصه می‌بینیم که هر کدام می‌تواند موضوعیت خاص خود را داشته باشد. این چگونگی با آدم‌های حاضر در این مجموعه ساخته نشده بلکه با داستان متفاوت آن ساخته شده و اهمیت دارد. از نظر اجتماعی رابطه میان دکتر سوهانی و همسر دومش، شادمان و نا پسری‌اش بسیار حائز اهمیت است. ما کاراکترهای متمولی می‌بینیم که برسر راه‌اندازی یک رستوران بزرگ با یک دیگر بحث می‌کنند در حالی که در جامعه خودمان فردی به دلیل نداشتن سرمایه اندک نمی‌‎تواند یک دکان کوچک باز کند. از طرفی که حدس می‌زنم رابطه میان ایوب امانی و پسر شادمان عمیق‌تر شود این لج‌بازی کودکانه گسترش خواهد یافت. داستان چند وجهی که نیاز جامعه امروز است در یک دیالوگ که صدرا حسینی با ضابط خود دارد خلاصه می‌شود: خُب آقای خواستگار بالاخره ما شیرینی می‌خوریم یا نه. بعد تردید و ترس او از ازدواج را می‌بینیم و بعد می‌بینیم که دوست امانی که در زندان است می‌گوید نقطه ضعف من دو ازدواج ناموفق و 4 میلیارد پولی بوده که باید بابت این دو ازدواج ناموفق می‌دادم.
وکیل
امسال که تلوزیون «مختارنامه» پخش نمی‌کند جای خالی آن اصلا احساس نمی‌شود. «رحیل»، «عشق کوفی» و «بازپرس» نشان می‌دهد تلوزیون اگر بخواهد می‌شود. رسانه‌ ملی به عنوان خط مقدم جبهه فرهنگی در کشور وظیفه دارد چنین داستان‌هایی را بیشتر تعریف کند تا بتوان گفت این رسانه برای فرهنگ کشور دارد کاری می‌کند. اساسی‌ترین مسئله در «بازپرس» شکل برخورد قانون با متخلفان است. وکیلی که حتی به موکل خودش هم رحم نمی‌کند و آپارتمان او را می‌فروشد چگونه می‌توان از او انتظاری داشت. البته که چهره مکروهی از وکالت در این سریال نشان داده شده و بزرگترین نقد بر داستان آن این موضوع است اما این چهره وقتی قرار است در تیم آدم بدها بازی کند اصلا هم مکروه نیست. فرم سریال که شامل دوربین، جایگذاری‌ها، دکوپاژ، میزان‌سن و... می‌شود به جدیت کار می‌افزاید. مسئله این‌ است که چرا باید اثری مانند «محمدرسول الله» مجید مجیدی این‌روزها دیده نشود. من فکر می‌کنم نیاز این زمان فرهنگ و جامعه ایرانی چنین فیلمی است چرا که اگر «بازپرس» به دنبال حق و حقیقت است او خود حقیقت را به ما نشان می‌دهد.

مهر: فیلم کوتاه «خیابان سیزدهم» به کارگردانی طاها صمدی و تهیه‌کنندگی مشترک انجمن سینمای جوانان ایران و طاها صمدی آماده نمایش شد.«خیابان سیزدهم» اولین تجربه طاها صمدی در مقام کارگردان فیلم کوتاه است که در شهریور سال جاری مراحل تولید خود را پشت سر گذاشت.این فیلم کوتاه به طور کامل در شمال کشور، استان گیلان و شهرستان تالش فیلمبرداری شده است.در خلاصه داستان رسمی این فیلم‌کوتاه که روایت آن درباره دختری است که به دلیل مشکلات خانوادگی تصمیم به خودکشی گرفته، آمده است: «قبل از اینکه بپری به اندازه تمام غصه‌هایت داد بزن!»عوامل فیلم عبارتند از تهیه‌کنندگان: طاها صمدی، انجمن سینمای جوانان ایران، نویسنده و کارگردان: طاها صمدی، بازیگران: سپیده رحیمی، طاها صمدی، نیما احمدی، یوسف کامران پور و مشاور کارگردان: علی اصلان‌زاده.

 

صدا و سیما: سریال حضرت موسی(ع) بعد از درگذشت فرج‌الله سلحشور و بیماری جمال شورجه، ابراهیم حاتمی‌کیا کارگردانی‌اش را برعهده گرفت. حتی تلویزیون تصمیم گرفت تهیه‌کنندگی این سریال را نیز به سیدمحمود رضوی واگذار کند.در حالی که در فضای‌ رسانه‌ای خبر از پایان پژوهش سریال داده می‌شد چندی پیش پیمان جبلی رئیس صداوسیما در گفت‌وگویی با خبرنگار تسنیم از آماده‌سازی لوکیشن‌ها و مقدمات شروع تولید این سریال گفته بود. در روزهایی که برخی از جریان‌های رسانه‌ای سعی می‌کردند با خبرهای ضد و نقیض درباره این سریال از بودجه چند هزار میلیاردی تا راکد ماندن کار مجموعه «حضرت موسی(ع)» بازار شایعه درباره این سریال را داغ نگه دارند.

میزان: مسعود معینی‌پور نویسنده کتاب «اربعین، جهانی دیگر» درباره مضمون این کتاب و اهمیت پیاده‌روی اربعین گفت: «اربعین، جهانی دیگر» دستاورد برگزاری دومین همایش ملی ظرفیت‌های فرهنگی تمدنی اهل بیت است که در سال ۱۳۹۵ به همت پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی و همکاری پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه، دانشگاه امام صادق (ع)، دانشگاه باقرالعلوم (ع) و موسسه علمی فرهنگی آفاق حکمت برگزار شد.
وی تاکید کرد: آیین‌ها و مناسکی مانند کنگره اربعین را که از سویی منشأ الهیاتی دارند و از سوی دیگر علل مادی، صوری و فاعلی زمینی دارند، حداقل با سه رویکرد می‌توان مورد مطالعه و بررسی قرار داد؛ رویکردی تکوینی و منظری که نقش خدا را در عالم تکوین و نظامات عالم بررسی می‌کند، رویکردی تشریعی و شناخت حکم الله و تشخیص وظایف مکلّفان در به جا آوردن مناسک و آیین مطابق دستورهای دینی با رویکردی اجتماعی که همین نکته نیز دارای سه وجه است؛ وجه سیاسی که به تولید قدرت منجر می‌شود، وجه اقتصادی که به تولید ثروت منجر می‌شود و وجه فرهنگی که به تولید اندیشه و آداب و رسوم و منجر می‌شود.
معینی‌پور ادامه داد: یکی از بحث‌هایی که دربارۀ اربعین وجود دارد، شکل‌گیری همایشی با عنوان پیاده‌روی اربعین است. جامعه‌شناسان معتقدند فرصت سرگرمی، تفریح، اوقات فراغت و دید و بازدیدهای اجتماعی در این پیاده‌روی خود را نشان می‌دهد. از سوی دیگر سوژه‌ای ارزنده برای نگارش تجربیات این حرکت جغرافیایی و معنوی است.
این نویسنده تصریح کرد: از زمان که در مسیر پیاده‌روی اربعین قدم گذاشته‌ام، به این مهم می‌اندیشم که سفر کربلا تقریباً از سال ۱۳۷۹ به بعد و از زمان سرنگونی حزب بعث آزاد شد. کسانی که سالی یک‌بار و یا چند سال یک‌بار می‌توانستند به حج بروند، الان آدم‌های متنوعی از جنس بچه‌های هیأتی و بچه‌های اهل زیارت، سالی چند بار زیارت امام رضا(ع) می‌روند و ممکن است سالی چند بار زیارت سیدالشهدا(ع) بروند و این حرکتی عظیم و پر معنا را پایه‌گذاری کرده است.
وی علت نگارش کتاب «اربعین، جهانی دیگر» را مطرح و بیان کرد: ما باید توان خود را بر تولید آثار فرهنگی حول محور ادبیات و محیط‌سازی برنامه‌ریزی کنیم تا فضاسازی و آموزش را در برنامه قرار داده و آن را برای زائران درونی کنیم، در عین حال به خودمان توجه کنیم.