تغییرنام شب یلدا و چهارشنبه سوری از تصویب تا احتمال لغو
نویسنده : دریا وفایی / گروه پارلمانی
کمتر از یکماه پیش بود که شورای عالی انقلاب فرهنگی تصمیم گرفت تا نام شب یلدا به "روز ترویج فرهنگ میهمانی و پیوند با خویشان" همچنین شب چهارشنبهسوری به "روز تکریم همسایه" تغییر نام پیدا کند. این تصمیم بلافاصله تصویب شد و بر اساس آن قرار است که از سال۱۴۰۳ این دو آیین ایرانی، با عناوین "روز ترویج فرهنگ میهمانی و پیوند با خویشان" و " روز تکریم همسایگان" در تقویم رسمی کشور به ثبت برسد.
انتشار این خبر که با واکنش های متعددی از سوی اهالی خبر، فرهنگ و هنر و کاربران شبکه های اجتماعی همراه بود، توضیح شفافی را از سمت شورای عالی انقلاب فرهنگی به همراه نداشت اما وزیر فرهنگ و ارشاد را واداشت تا پاسخگوی خبرنگاران باشد.
فقط یک خط فاصله اضافه شده
محمد مهدی اسماعیلی که چندی پیش هم با پیشنهاد تغییر نام وزارت فرهنگ و ارشاد به نامی نامعلوم، سوژه ساز شد این بار نیز پاسخ داد: اسم چهارشنبه سوری را برای فرهنگسازی "روز تکریم همسایگان" گذاشتیم وگرنه تغییری ایجاد نشده است. درباره شب یلدا هم عنوان کاملا حفظ شده و بعد از شب یلدا یک خط فاصله گذاشتیم به عنوان رفت و آمد و صله ارحام،همین.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خطاب به اهالی خبر هم تاکید کرد: این نوع حواشی از شیطنت های رسانه ای است که همیشه پارادوکس سازی می کنند.
یلدا و چهارشنبه سوری همیشه بوده و هست
اما قائله به وجود آمده به صحبت های اسماعیلی ختم نشد و اینبارسید عزت لله ضرغامی را به عنوان وزیرمیراث فرهنگی را به جمع خبرنگاران کشاند. او البته در مخالفت با این تصمیم شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: یلدا و چهارشنبه سوری هیچگاه تغییر نام پیدا نمیکند و تغییرپذیر هم نخواهد بود، از ابتدا بوده و تا آخر هم خواهد بود، هم شب یلدا که امسال توسط وزارتفرهنگی میراث ثبتجهانی شد و هم چهارشنبهسوری نیز که مردم ما علاقه زیادی به آن دارند، باقی خواهد ماند.
وی یادآورشد: در مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی فقط فلسفه این دو شب کمی توضیح داده شده و موضوع بدی هم نیست.
به کارهای مهمتر برسید
اکثر نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز، از دیگر مخالفان پیشنهاد تصویب شده بودند که در گفتگو با خبرنگاران نظراتشان را اعلام کردند. سید کاظم دلخوش نماینده صومعهسرا راجع به این موضوع به ما گفت: به نظرم شورای عالی انقلاب فرهنگی کارهای مهم و اساسی تری دارد که باید به آن ها رسیدگی کند.
او دراین خصوص به تغییرنام کرمانشاه اشاره کرد و ادامه داد: این داستان هم مثل داستان عوض کردن اسم کرمانشاه به باختران است که دوباره به همان نام کرمانشاه برگشت.
دلخوش گفت: آئین های مثل شب یلدا و چهارشنبه سوری از دلخوشی های مردم است و اسمشان هم قرن هاست که دربین مردم جا افتاده است. بنابراین معتقدم که نه مجلس و نه سایر قانونگذاران نباید به این مسائل ورود پیدا کنند. ضمن اینکه الان کارهای مهمتر کشور زمین گذاشته شده و برخی دنبال شوآف بازی های تامل برانگیز هستند.
یلدا و چهارشنبه سوری تناقضی با اعتقادات مذهبی ندارد
علیرضا ایزدی مدیرکل ثبت و حریم آثار میراث معنوی و طبیعی کشور نیز در واکنش به این تغییرنام ها، خطاب به شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: چهارشنبه سوری و آیین یلدا، تناقضی با ادیان و اعتقادات مذهبی ندارد و این موضوع، راز ماندگاری آن از هزارههای پیشین تا کنون است و باید در حفظ این میراث فرهنگی، نهایت کوشش را به کار ببریم.
وی به ثبت جهانی این دو آئین با نام های فعلیشان اشاره کرد و یادآورشد: آذرماه سال گذشته، هفدهمین نشست کمیته بینالدولی پاسداری از میراثفرهنگی ناملموس در شهر رباط مراکش برگزار و آیین یلدا(شب چله) در پروندهای مشترک میان ایران و افغانستان ثبت جهانی شد. حتما می دانید که میترا بزرگترین ایزد پیش از پیدایش زرتشت است و طبق برخی روایتها، در ۳۰ آذر به دنیا آمده که کوتاهترین روز و بلندترین شب را داراست. ایرانیان از دیرباز، پایان این شب طولانی و تولد دوباره خورشید و تابش نور ایزدی را گرامی میداشتند و از آن به یلدا یاد میکنند.