2 نکته در مورد تعویق مذاکرات ایران و آمریکا
نویسنده : سامان سفالگر / گروه بین الملل
مذاکرات هستهای ایران و آمریکا که قرار بود روز شنبه هفته جاری در رُم برگزار شود، به تعویق افتاد و البته که نشریه وال استریت ژورنال از تعویق برخی مذاکرات فنی میان تهران-واشینگتن نیز خبر داده است. این رویداد بلافاصله با واکنشهای بین المللی گستردهای همراه شده و دیدگاههای متنوعی در مورد آن مطرح شده و میشود. برخی از این رویداد این استدلال را انجام میدهد که سطح اختلافات میان ایران و آمریکا زیاد است و این مساله سبب شده تا دو طرف از فضای مثبت دورهای پیشین مذاکراتی فاصله بگیرند. این در حالی است که پس از تعویق مذاکرات اخیر، هم مقامهای ایرانی و هم آمریکایی تاکید کردهاند که روند گفتگوها ادامه خواهد یافت و متعهد و مصمم به حصول یک توافق هستند. با این همه، در رابطه با دلایل احتمالی به تعویق افتادن مذاکرات میان ایران و آمریکا، توجه به 2 نکته مهم به نظر میرسد. اول اینکه به تازگی شاهد امضا شدن توافق میان آمریکا و اوکراین در مورد بهرهبرداری آمریکا از معادن غنی در خاک اوکراین بودهایم. این توافقی بود که ترامپ و تیم متحدش در قدرت برای آن تلاش زیادی انجام دادند و رایزنیهای مبسوطی را نیز با محوریت آن در دستورکار داشتهاند. از این رو، برخی با اشاره به توافق مذکور به این مساله اشاره میکنند که هیچ بعید نیست تمرکز دولت ترامپ به این توافق سبب شده باشد تا مذاکراتش با ایران برای مدت زمانی کوتاه به تعویق بیفتد. به هر حال، ترامپ و ترامپیستها در به در به دنبال دستاوردسازی برای خود در قالب سیاست خارجی آمریکا هستند و در این رابطه با فشارهای جدی از سوی طیف منتقدان و مخالفان خودشان رو به رو هستند. نکته دوم اینکه برخی منابع خبری از فعال شدن بیش از پیش پلیسهای بد سنتی در قالب پرونده هستهای ایران صحبت میکنند. هم لابیهای صهیونیستی در آمریکا، هم قدرتهای اروپایی و البته رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی از جمله کنشگرانی هستند که به نظر میرسد بر شدت فعالیتهای خود جهت زیر سؤال بردن فضای مثبت ایجاد شده در طی مذاکرات اخیر میان ایران با آمریکا افزودهاند. این طیفها در کنار دولت ترامپ این باور را دارند که دولت آمریکا باید به توافقی گستردهتر نسبت به برجام با ایران دست یابد. توافقی که سیلی از محدودیتها را علیه ایران و فعالیتهای صلح آمیز هستهای کشورمان تحمیل کند. بیراه نیست که در روزهای اخیر شاهد مواضع منسجم و هماهنگ شخصیتهای ضدایرانی در قالب دولت ترامپ نظیر مارک روبیو وزیر امور خارجه و مایک والتز (مشاور امنیت ملی سابق دولت ترامپ) بودیم. البته که مقامهای اروپایی نیز مواضع منفی صریحی را علیه ایران و پرونده هستهای کشورمان مطرح کردهاند. از این رو، خرابکاری این دسته از بازیگران در بحبوحه مذاکرات جاری میان ایران و آمریکا نیز گزینهای دور از ذهن نیست. آنها هرکدام سعی دارند به دولت ترامپ این مساله را بفهمانند که در قالب هر توافق احتمالی با تهران باید منافع آنها را هم به نحوی جدی مد نظر داشته باشد و آن را در قالب مذاکرات با تهران مطرح کند. موضوعی که مقامهای کشورمان پیشتر نیز نسبت به آن هشدار داده بوده و تاکید داشتند که حصول توافق تازه، نیازمند عزم جدی و واقعی دولت آمریکا است.