جلسه کمیسیون مشترک برجام پایان یافت. این اتفاق دیروز افتاد. یک روز قبل هم خبری از یک مقام روس‌ترند شد. «میخاییل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین در پیامی توئیتری نوشت: «دور بعدی گفت‌وگوهای وین (چه کسی می‌داند؟ شاید آخرین دور) درباره بازگشت به تعهدات کامل برجام هفتم مِی برگزار می‌شود».
این دیپلمات روس افزود: «البته که اگر نیاز باشد، ممکن است مذاکره‌کنندگان تصمیم بگیرند توقف دیگری را ترتیب دهند تا دستورالعمل‌های متعاقب را از پایتخت‌ها دریافت کنند». از سوی دیگر، یک مقام آمریکایی نیز در این روز اعلام کرد احتمال بازگشت دوجانبه ایران و آمریکا به برجام طی هفته‌های آینده وجود دارد.
به این ترتیب گویا دو طرف شرق و غرب بیش از بقیه برای بازگشت به برجام تعجیل دارند.
جلسه کمیسیون مشترک که با حضور هیئت‌های ایران و گروه ۱+۴ در وین از سر گرفته شده بود، پایان یافت و مقرر شد بلافاصله رایزنی‌های کارشناسی و فنی و کار بر روی متون پیش‌نویس آغاز شود.
جمعه دور چهارم مذاکرات وین که با از سرگیری نشست کمیسیون مشترک برجام آغاز شده بود؛ پایان یافت و همه طرف‌ها یکبار دیگر بر جدیت خود برای حصول نتیجه در کوتاه‌ترین زمان ممکن تاکید کردند. شرکت‌کنندگان در این نشست که در گراند هتل وین برگزار شد؛ درباره دورنمای بازگشت احتمالی آمریکا به برجام و اطمینان از اجرای کامل و مؤثر این توافق از سوی همه طرف‌ها بحث و گفت‌وگو کردند. اتحادیه اروپا شامگاه پنجشنبه در بیانیه‌ای از ادامه نشست کمیسیون مشترک برجام با حضور اعضای این توافق در وین خبر داد. ریاست هیئت ایرانی را همچون ادوار پیشین، سیدعباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه بر عهده دارد و ریاست جلسه بر عهده انریکه مورا معاون دبیرکل سرویس خارجی اتحادیه اروپاست. پیش از این نشست دیدارهای دوجانبه‌ای میان عراقچی و مورا برگزار شد. عراقچی که برای شرکت در دور چهارم مذاکرات برجام، وارد وین پایتخت اتریش شد در دیدار با رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اولویت اول در مذاکرات را تأمین منافع ملت ایران اعلام کرد.

 

یورونیوز: شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، وزیر امور خارجه قطر گفت که کشورهای عرب خلیج‌فارس و ایران باید با یکدیگر برای دستیابی به چارچوبی به منظور در میان گذاشتن نگرانی‌ها و کاهش تنش‌های منطقه‌ای توافق کنند. وزیر امور خارجه قطر همچنین از گام‌های مثبت ترکیه برای نزدیک شدن به عربستان سعودی و مصر استقبال کرد و از ریاض و قاهره خواست تا به همکاری با آنکارا ادامه دهند.
در ماه‌های اخیر و به‌ویژه پس از تغییر قدرت در ایالات متحده آمریکا، تنش میان ترکیه و قطر از یک سو و پادشاهی سعودی و متحدانش از سوی دیگر به شدت کاهش یافته است.
ترکیه، حامی بزرگ اخوان‌المسلمین در جهان عرب حتی از ناراضیان مصری مقیم این کشور خواسته تا انتقادها علیه دولت عبدالفتاح سیسی را با شدت گذشته پیگیری نکنند. شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی به خبرگزاری رویترز گفت: «منطقه ما نیاز به احساس آرامش دارد و همه بازیگران باید در کنار یکدیگر بنشینند و برای آرام کردن همه تنش‌ها گفت‌وگو کنند.»
 روابط سرد میان تهران و ریاض با به قدرت رسیدن دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۶ به شدت دستخوش تنش شد. دو قدرت بزرگ خاورمیانه در جبهه‌های پرشمار و به‌ویژه در یمن عملاً با یکدیگر درگیر هستند. با وجود کاهش تنش میان قطب آنکارا-دوحه با پادشاهی‌های نفت‌خیز خلیج‌فارس، تنش میان ایران و عربستان سعودی همچنان ادامه دارد. عربستان سعودی، احتمالاً پس از اسرائیل بزرگ‌ترین مخالف برنامه هسته‌ای ایران و برجام به شمار می‌رود.
این در حالیست که به گفته دولت عراق، نمایندگان ایران و پادشاهی عربستان سعودی در ماه‌های اخیر چند بار در بغداد با یکدیگر مذاکره کرده‌اند. وزیر امور خارجه قطر می‌گوید اطمینان دارد که گفت‌وگو میان رقبا، تأثیر بزرگی بر آرامش و پایداری در منطقه خواهد گذاشت.

 

رهبرمعظم انقلاب اسلامی در سخنانی به مناسبت روز جهانی قدس که به طور زنده از شبکه‌های تلویزیونی پخش شد، بیانات مهمی را ایراد فرمودند. در ادامه بخش‌هایی از این موارد را مرور می‌کنیم.
   ماجرای فلسطین، همچنان مهم‌ترین و زنده‌ترین مسئله مشترک امت اسلامی است. سیاست‌های نظام سرمایه‌داری ظالم و سفّاک، دست یک ملت را از خانه خود، از میهن و خاک آبا و اجدادی خود کوتاه کرده و در آن، رژیمی تروریست و مردمی بیگانه را نشانده است.
   سُست‌تر و بی‌پایه‌تر از منطق پوشالی تأسیس رژیم صهیونیستی چیست؟ اروپایی‌ها بنا بر ادعای خود، به یهودیان در سال‌های جنگ جهانی دوم ظلم کرده‌اند، پس باید با آواره کردن ملتی در غرب آسیا و کشتارهای فجیع در آن کشور انتقام یهودیان را گرفت...!
   در این آینده مبارک، باید هم‌افزایی کشورهای مسلمان، یک هدف عمده و اساسی باشد و این چندان دور از دسترس به نظر نمی‌رسد. محور این هم‌افزایی، قضیه فلسطین به معنی همه کشور و سرنوشت قدس شریف است. این همان حقیقتی است که دل نورانی امام خمینی عظیم(ره) را به اعلام روز جهانی قدس در آخرین جمعه ماه رمضان هدایت کرد.
  هم‌افزایی مسلمین بر محور قدس شریف، کابوس دشمن صهیونیست و حامیان آمریکایی و اروپایی آن است. طرح ناکام «معامله قرن» و سپس تلاش برای عادی‌سازی روابط چند دولت ضعیف عربی با رژیم غاصب، تلاش‌های مذبوحانه برای فرار از آن کابوس است.
   این مطالبه بر مبنای دموکراسی رایجی است که در دنیا پذیرفته شده و هیچ کس در مترقی بودن آن نمی‌تواند خدشه کند. مجاهدان فلسطینی، مبارزه مشروع و اخلاقی خود با رژیم غاصب را باید به قدری ادامه دهند که ناچار به قبول این مطالبه شود. به نام خدا به جلو حرکت کنید و بدانید که «قطعاً خدا به کسی که [دین] او را یاری می‌کند، یاری می‌دهد».

 

ادامه از صفحه یک ...
 شانزده سال پس از آن روزها همچنان سعی می‌کنند با یادآوری آن تجربه، مانع از تکرارش شوند. در آن سال تعدد نامزدها و عدم اقناع برخی از آن‌ها به کناره‌گیری از انتخابات به نفع نامزد واحد مشکل بزرگی به وجود آورد؛ به‌نحوی‌که اصلاح‌طلبان در یک وزن‌کشی به نفع «مهدی کروبی کنار نرفتند تا در عین حال که مجموع آرای آن‌ها بیشتر از اصول‌گرایان بود، رقابت را واگذار کردند. حتی با رجوع به آمار می‌توان دریافت که اصلاح‌طلبان فارغ از وجود «هاشمی‌رفسنجانی در انتخابات، اگر با یک نامزد می‌آمدند، باز هم پیروز انتخابات می‌شدند که چنین نشد و احمدی‌نژاد هشت سال قوه مجریه را در اختیار داشت. با این وصف، به نظر می‌رسد اگر اصلاح‌طلبان نتوانند به یک نامزد واحد برسند، شرایطی مانند آن سال و بلکه بدتر از آن را رقم می‌زنند؛ زیرا در آن زمان اصلاح‌طلبان پایگاه اجتماعی بسیار وسیع‌تری نسبت به امروز داشتند و عملاً آرای خاکستری را نمایندگی می‌کردند؛ حال آنکه امروز به دلیل حمایتشان از دولت روحانی و البته نوع عملکرد دولت، در معرض تندترین انتقادها از سوی جناح رقیب قرار دارند.
  تعدد نامزدها؛ فرصت یا تهدید؟
تعداد نامزدها در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری پدیده‌ای است که نیاز به تحلیل دارد و باید ریشه‌های پیدایش و نیز پیامدهای آن مورد بررسی قرار گیرد. در نگاه اول ممکن است این تعدد مثبت و نشانه رویش نیروها به نظر برسد اما واقعیت آنست که کشور به بیش‌از یک رئیس‌جمهور نیاز ندارد و افزایش نامزدها موجب تشتت و مانع رسیدن به وحدت افکار عمومی می‌شود. اما متاسفانه  ترافیک اعلام کاندیداتوری در میان اصلاح‌طلبان نیز به شدت سنگین است؛ بنابراین، نهاد اجماع‌ساز با عنوان جبهه اصلاحات ایران تشکیل شده تا این نهاد اجماع‌ساز بتواند در مورد نامزد نهایی این جریان تصمیم‌گیری کند. دو نوع تفکر اکنون در نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان برای معرفی گزینه نهایی اصلاح‌طلبان وجود دارد؛ تفکر نخست که احزاب تند این جریان حامی آن هستند این است که نامزد نهایی و حداکثری این جریان تا قبل از نام‌نویسی‌ها انتخاب و معرفی شود و تفکر دوم نیز تاکید دارد، همه نامزدهایی که اعلام کاندیداتوری کرده‌اند در انتخابات شرکت کنند و از میان نامزدهایی که از فیلتر شورای نگهبان عبور داده شده‌اند، نامزد نهایی بعد از بررسی نظرسنجی‌ها و... انتخاب و اعلام شود. طرفداران تفکر نخست تلاش دارند با انتخاب و اعلام گزینه نهایی اصلاح‌طلبان قبل از ۲۱ اردیبهشت‌ماه، شورای نگهبان را تحت فشار قرار داده تا بتوانند نامزد خود را از فیلتر این شورا عبور دهند. تا اینجای کار نامزدهای حزب کارگزاران «ظریف»، «محسن هاشمی» و «جهانگیری» هستند؛  خبرها هم حاکی از آن است که حزب اتحاد ملت نیز بر شخصیت‌هایی مانند «مصطفی تاج‌زاده»، «اسحاق جهانگیری»، «محمدجواد ظریف»، «محمد صدر» و «شهیندخت مولاوردی» نظر دارند و دبیر جبهه اصلاح‌طلبان ایران نیز از کاندیداتوری احتمالی «غلامحسین کرباسچی» شهردار پیشین تهران و دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی خبر داده است. ازطرفی ممکن است اصلاح‌طلبان در این دوره از انتخابات ریاست‌جمهوری با خطر مستقل واردشدن برخی نیروهایشان مواجه شوند، نخستین مصداق این حالت «محسن رهامی» است. وی از اصلاح‌طلبان باسابقه و رئیس سابق کمیته تعامل شورای هماهنگی جبهه اصلاحات است و اخیراً طی بیانیه‌ای در اعتراض به تلاش تندروها برای از میدان به در کردن دیگر نامزدهای اصلاح‌طلب و ایجاد اهرم فشار به شورای نگهبان از احزاب خواسته که نام وی را به عنوان نامزد مورد حمایت خود به نهاد اجماع‌ساز معرفی نکنند. در این راستا ورود مستقل وی به هر علتی که باشد باعث می‌شود جبهه اصلاحات با یک نیروی واحد وارد عرصه انتخابات نشود. البته برخی فعالان سیاسی باور دارند آنچه از سوی تشکیلات رسمی انتخاباتی اصلاح‌طلبان معرفی می‌شود، حجیت دارد؛ اما به نظر می‌رسد عموم مردم اصلاح‌طلبان را به صفت شخصی می‌شناسند نه لزوماً به تأیید تشکیلاتی؛ به این معنا که جامعه میان یک اصلاح‌طلب با جریان متبوعش فرق زیادی قائل نیست؛ بنابراین به نظر می‌رسد ورود مستقل اصلاح‌طلبان فارغ از هر تصمیمی که نهاد اجماع‌ساز می‌گیرد، می‌تواند به اجماع سراسری لطمه بزند؛ موضوعی که تا همین اواخر درباره عارف گفته می‌شد که او آمده است بماند و دیگر نمی‌خواهد مانند سال ۹۲ به نفع کسی کنار برود؛ گزاره‌ای که البته تا این لحظه نشانه‌ای از آن نیست و اکنون نام عارف هم در میان گزینه‌های مطرح در نهاد اجماع‌ساز به چشم می‌خورد. هرچند برخی باور دارند تعدد نامزدها به نفع اصلاح‌طلبان خواهد بود؛ اما این در شرایطی می‌تواند درست باشد که اصلاح‌طلبان بتوانند به نامزد واحد برسند و در غیر این صورت، نه‌تنها تعدد نامزدها هیچ کمکی به اصلاح‌طلبان نمی‌کند، بلکه باعث شکست قطعی آن‌ها در انتخابات می‌شود و زمینه پیروزی رقیب را حتی با رأی حداقلی فراهم می‌کند.

 

معاون سیاسی وزیر کشور و رئیس ستاد انتخابات کشور با اشاره به اینکه زیرساخت‌های خوبی در امر برگزاری انتخابات الکترونیک در کشور فراهم شده است، گفت: امید داریم با روند روبه جلوی موجود بتوانیم درآینده‌ای نزدیک، همه انتخابات کشور را به صورت تمام الکترونیک برگزار کنیم. جمال عرف معاون سیاسی وزیر کشور و رئیس ستاد انتخابات کشور در جریان بازدید از کارگاه آماده‌سازی تجهیزات الکترونیکی انتخابات کشور، با تشریح این موضوع که رویکرد وزارت کشور، متمرکز بر تقویت زیرساخت‌های الکترونیکی در امر خطیر برگزاری انتخابات است، گفت: امروز زیرساخت‌های الکترونیک خوب و قابل توجهی در کشور برای برگزاری انتخابات تمام الکترونیک برقرار شده است. رئیس ستاد انتخابات کشور با اشاره به توافق صورت گرفته با هیئت نظارت مرکزی مجلس در خصوص برگزاری انتخابات تمام الکترونیک در برخی کلانشهرها و شهرهای کشور، گفت: در انتخابات پیش روی شوراها در کلانشهرها به جز تهران، مراکز استان‌ها و تعدادی از شهرها از صندوق الکترونیک استفاده می‌شود.
عرف با بیان اینکه از نزدیک در جریان آخرین وضعیت به روزرسانی دستگاه‌های صندوق الکترونیک قرار گرفته‌ایم، تشریح کرد: خوشبختانه روند کار مثبت و رو به جلو است.
معاون وزیر کشور خاطرنشان کرد: بیش از ۳۳ هزار صندوق الکترونیک در کشور استفاده می‌شود که تا الان بیش از ۲۵ هزار صندوق به روزرسانی شده و امید داریم تا هفته آتی تمام دستگاه‌ها تجهیز و آماده روز انتخابات شوند. رئیس ستاد انتخابات کشور در بخش دیگری از صحبت‌های خود از ارسال دستگاه‌های صندوق الکترونیک به استان‌ها طی هفته‌های آتی خبر داد و گفت: این دستگاه‌ها از سوی استانداری‌ها درشهرستان‌ها توزیع می‌شود. عرف همچنین گفت: امید داریم با این اقدام هم به بند ۱۲ سیاست‌های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری عمل کرده باشیم و هم گامی به سوی الکترونیکی کردن کامل انتخابات در کشور برداشته باشیم.

 

وزیران امور خارجه گروه هفت در بیانیه پایانی خود با استقبال از مذاکرات وین برای احیای برجام تاکید کردند که بازگشت کامل این توافق راه را برای رسیدگی به نگرانی‌های منطقه‌ای و امنیتی هموار می‌کند.
وزرای امورخارجه هفت کشور صنعتی جهان (گروه ۷) در پایان اجلاس سه روزه خود در لندن یک بیانیه مشترک درباره موضوعات مورد بحث خود و نتایج آن منتشر کردند. بنابر گزارش وب سایت اتحادیه اروپا، وزیران امورخارجه این هفت کشور در بند ۳۶ این بیانیه که به ایران پرداخته است از انجام مذاکرات میان طرف‌های توافق هسته‌ای و همچنین پیوستن آمریکا به این مذاکرات برای بازگشت به توافق استقبال کرده و آورده‌اند که برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بهترین راه برای اطمینان از ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران است. همچنین در این بیانیه با اعلام حمایت از مسئولیت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نظارت و راستی‌آزمایی فعالیت‌های هسته‌ای ایران آمده است که بازگشت و اجرای کامل برجام می‌تواند راه را برای پرداختن به مسائل منطقه‌ای و امنیتی هموار کند. این کشورها در ادامه، اقدامات هسته‌ای جدید ایران را تحولاتی جدی و مایه نگرانی عمیق دانسته‌اند. وزیران امورخارجه گروه هفت علاوه بر این با طرح ادعاهایی علیه کشورمان مبنی بر حمایت از نیروهای نیابتی و بازیگران مسلح غیردولتی از ایران خواسته‌اند تا فعالیت‌های موشکی ناسازگار با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد را متوقف کند.
این ادعاها در حالی مطرح می‌شود که متن قطعنامه ۲۲۳۱، ایران را از انجام آزمایش‌های موشکی منع نمی‌کند و تنها از جمهوری اسلامی ایران می‌خواهد که از انجام آزمایش‌های موشکی با قابلیت حمل کلاهک‌های هسته‌ای خودداری کند.
در این بیانیه همچنین با ابراز نگرانی از وضعیت حقوق بشر در ایران از این کشور خواسته شده است تا شهروندان خارجی یا با تابعیت دوگانه را آزاد کند.

 

معاون سیاسی وزارت امور خارجه با تاکید براینکه امیدواریم بتوانیم در زمان کوتاه‌تری مسائل را به سرانجام برسانیم، گفت: اولویت اول در مذاکرات تأمین منافع ملت ایران است.
سیدعباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه پس از دیدار با مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: دیدار من با مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ادامه رایزنی‌های مستمری که بین ایران و آژانس در سطوح مختلف برقرار است، انجام شد. همکاری‌های ما با آژانس بسیار گسترده است هم در موضوعات مربوط به مسائل هسته‌ای ایران و نظارت‌هایی که آژانس دارد و هم قسمت‌هایی که به برجام مربوط می‌شود. وی افزود: مسائلی که بعد از توقف اجرای پروتکل الحاقی یا کاهش تعهدات ایران در بقیه حوزه‌ها پیش آمده یک سری مسائلی دارد که بین ما وآژانس مرتب بررسی می‌شود و همین‌طور چند موضوعی که وجود دارد و سوالاتی را از طرف آژانس باعث شده است. ما در همه این موضوعات مشغول همکاری هستیم به خصوص در موضوعات مورد اختلاف همکاری بین ما و آژانس برای روشنگری ادامه دارد و در این دیدار هم ما همه مسائل و مجموعه همکاری‌هایی که بین ما و آژانس در حال صورت گرفتن است را مرور کردیم. عراقچی ادامه داد: عزم کافی در آژانس وجود دارد که وظایف خود را به صورت بی‌طرفانه انجام دهد و به این موضوع بارها تاکید کردند؛ آقای گروسی هم یک بار دیگر تاکید کرد که آژانس بی‌طرفانه و کاملاً حرفه‌ای به وظایف خود عمل خواهد کرد. برای ما خیلی مهم است که آژانس از مسائل سیاسی به دور باشد و وظایف خود را در یک چارچوب فنی و حرفه‌ای انجام دهد که به همین منوال هم در حال حرکت هستیم.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه گفت: اخیراً یک مرور کاملی را انجام دادیم و فکر می‌کنم خوشبختانه فهم خوبی در مسائل مورد اختلاف و در مسائل مورد همکاری بین ما وآژانس وجود دارد و مشکلات هم از طریق همین فهم موجود حل خواهد شد.

 

در شرایط همه‌گیری جهانی ویروس کرونا گروه کارشناسان مستقل حقوق بشری ملل متحد در یک اعلان عمومی در تابستان 2020 اعلام کردند که استثنائات مربوط به تحریم برای مقابله با بیماری کرونا کفایت نمی‌کند و تحریم‌های مرتبط باید در شرایط همه‌گیری بیماری برای تقویت دولت‌های تحت تحریم برای مقابله با بیماری برداشته شوند.
 تحریم‌های آمریکا سدی در برابر فرآیند مبادلات واکسن
تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا در شرایطی شامل کشورهایی چون روسیه، ایران، ونزوئلا، کوبا، سوریه و... می‌شود که فرآیند مبادلات و داد و ستد بین‌المللی را برای این کشورها در نظام تبادل بین‌المللی سخت و دسترسی به خدمات را در پرتو تجارت بین‌المللی دشوار و بعضاً غیرممکن می‌کند. مهم‌تر اینکه در شرایط همه‌گیری بیماری دسترسی به دارو، واکسن، تجهیزات پزشکی و دیگر امکانات مربوط به بهداشت و درمان سخت‌تر شده که باعث ایجاد موانع در پیشگیری و درمان بیماری می‌شود. برای نمونه در شرایط تحریم شرکت‌های خارجی فروشنده دارو و تجهیزات پزشکی به دلیل عدم امکان مبادلات مالی با کشور تحت تحریم و خطرات ناشی از نظام تحریم‌های ثانویه آمریکا از تجارت با کشور تحت تحریم اجتناب می‌کنند که این اجتناب مانعی برای بهداشت و درمان و تضمین سلامت عمومی است.
  رژیم تحریم مانع فراهم شدن واکسن می‌شود
 رژیم تحریم مانع فراهم شدن واکسن، دارو، امکانات پزشکی برای افراد انسانی در کشورهای تحت تحریم می‌شود و حتی مواد اولیه برای تولید دارو به کشورهای تحت تحریم نمی‌رسد. این عدم دسترسی به دارو و امکانات پزشکی به افزایش انواع بیماری‌ها و مرگ‌ومیر ناشی از بیماری منجر می‌شود. در شرایط همه‌گیری کرونا عدم دسترسی به واکسن منجر به افزایش سرعت ابتلا و عدم وجود دارو و امکانات درمانی منجر به افزایش مرگ‌ومیر ناشی از کرونا می‌شود. افزایش بیماری به دلیل عدم دسترسی به واکسن و سایر امکانات نقض حق بر سلامت به عنوان یک حق بنیادی بشری است که در ماده 25 اعلامیه جهانی حقوق بشر و ماده 12 میثاق حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مورد شناسایی قرار گرفته که تهدید حق بر سلامت، نقض آشکار حقوق بشر است که تحریم‌ها چه به صورت مستقیم یا غیرمستقیم مانع دسترسی به دارو، واکسن و امکانات پزشکی شوند نقض حق بر سلامت هستند.
  تحریم به افزایش مرگ ناشی از بیماری کرونا منجر می‌شود
مرگ‌ومیر ناشی از کرونا در کشورهای تحت تحریم با وجود رابطه سببیت بین کمبود واکسن، دارو و انواع تجهیزات پزشکی نقض حق بر حیات است زیرا که تحریم به افزایش مرگ ناشی از بیماری کرونا در کشورهای تحت تحریم منجر می‌شود و نقض ماده 6 میثاق حقوق مدنی سیاسی یعنی حق حیات است که حق بر حیات به عنوان نخستین حق انسانی در شرایط تحریم نقض می‌شود.
مرگ‌ومیر و آسیب ناشی از کرونا در کشورهای تحت تحریم سبب بیماری عده زیادی از افراد و افزایش مرگ ناشی از بیماری می‌شود که تعداد بالای فوت عنصر گستردگی مرگ ناشی از تحریم است به این معنا که تحریم به افزایش تلفات ناشی از بیماری در کشور تحت تحریم منجر می‌شود که به صورت سیستماتیک در یک فرآیند پیچیده نسبت به کشور تحت تحریم اعمال می‌شوند که آگاهی کشور تحریم کننده نسبت به آثار منفی تحریم وجود دارد؛ لذا با استناد به ماده 7 اساسنامه دیوان بین‌الملل کیفری که عنصر قانونی جنایت علیه بشریت را تعریف کرده است باید گفت تحریمی که منجر به افزایش بیماری و مرگ ناشی از کرونا به علت عدم دسترسی به واکسن، دارو و امکانات پزشکی می‌شود عملاً یک فعل سیستماتیک است که به مرگ‌ومیر گسترده منجر می‌شود و نه تنها دولت تحریم کننده بلکه افکار عمومی دنیا نیز بر این مطلب علم دارند لذا این قسم تحریم‌ها جنایت علیه بشریت هستند.