اصلاح‌طلبان در تعیین‌کننده‌ترین شرایط دوران حیات خود به سر می‌برند. آنان درست در وضعیتی که گمان می‌کردند به بهترین موقعیت خود بعد از سال 88 رسیده‌اند حالا گویی در موقعیتی قرار گرفته‌اند که پیش‌بینی‌اش دور از انتظار بود. یک اتفاق مهم رخ داده است: بخشی از بدنه آنان جداشده و راهی دیگر در پیش‌گرفته است. حالا ایشان مانده‌اند و حاکمیتی که همچنان به آنان بی‌اعتماد است و البته رئیس‌جمهوری که با حمایت این گروه به قدرت رسیده و اکنون بی‌نیاز از آنان به نظر می‌رسد. این وضعیت فوق‌العاده را چگونه می‌توان تحلیل کرد؟ اصلاح‌طلبان این روزها یک دستور کار مهم دارند: مخالفت با هر آنچه می‌تواند مخالف حاکمیت باشد. آنان تبدیل به قطب مقابل اپوزیسیون شده‌اند. یک تغییر کاملاً محسوس که اصلاح‌طلبان را از همیشه متفاوت‌تر کرده است. در اینجا باید در سه محور اساسی بحث را ادامه دهیم: بدنه؛ حاکمیت؛ دولت. واقعیت این است که آنچه اصلاح‌طلبان را در چند سال اخیر نسبت به اصولگرایان برتری داده توانایی جذب رأی و سرمایه اجتماعی است. هم با طبقه متوسط ارتباط برقرار کرده و هم بخش مهمی از طبقه ضعیف را امیدوار به خود کرده‌اند؛ آن‌هم درست در شرایطی که اصولگرایان در همهمه نابسامانی آرایش سیاسی خود در هر دو طبقه اجتماعی فوق دچار دردسر شده‌اند. این شرایط رؤیایی اما اکنون با چالشی تعیین‌کننده روبه‌رو شده است. بخشی از بدنه از رأس جداشده و حالا حرف‌هایی می‌زند که اصلاً شبیه خواست‌های این روزهای رأس اصلاحات نیست، بخشی که شاید در حوزه‌هایی می‌خواهد «بر» باشد، اما با اصلاح‌طلبانی مواجه است که نمی‌خواهند از وضعیت «با» حاکمیت‌بودن به‌هیچ‌وجه خارج شوند. همین هم هست که وقتی در ناآرامی‌ها شعارهای ساختارشکنانه سر داده می‌شود آنان به کرکس‌های سرنگونی‌طلب یا براندازها تعبیر می‌شوند.
درست همین‌جاست که محمدعلی ابطحی رک و صریح می‌گوید که از اصلاح‌طلبان دنبال براندازی نباشید و راه شما با ما یکی نیست. هزینه چنین موضعی هم البته ریزش همان بخش از سرمایه اجتماعی است که اصلاح‌طلبان حاضر به پذیرش خواسته‌های حداکثری‌شان نیستند. این اما تنها نکته‌ای نیست که اصلاح‌طلبان با آن مواجه‌اند. در بخش دیگری از این ماجرا آنان با حاکمیتی مواجه هستند که خاطره سال‌های نه‌چندان‌دور را همچنان در یاد دارند، روزگاری که میان اصلاح‌طلبان و حاکمیت نسبتی نامناسب برقرار شده بود. این نسبت، یک دیوار بی‌اعتمادی بر جای گذاشته که همچنان ارتفاع بلندی دارد؛ حتی بااینکه اصلاح‌طلبان باز به بخش‌هایی از قدرت رسمی راه‌یافته‌اند و حتی بااینکه آنان در چند مقطع مهم تلاش کرده‌اند حسن‌نیت خود را نشان دهند. فعلاً که نشان چندانی از برقراری اعتماد و کوتاه‌شدن دیوار بی‌اعتمادی دیده نمی‌شود.
این روزها بخشی از اصلاح‌طلبان از تعیین کارگروه و نماینده برای دیدارهای سطح بالای حاکمیتی جهت ازمیان‌برداشتن سوءتفاهم سخن می‌گویند و برخی دیگر معتقدند این هدف راه‌های دیگری نیاز دارد. هرچه هست درحال‌حاظر مسئله در حد رایزنی‌های درون‌جناحی باقی‌ مانده است. این وسط اصلاح‌طلبان با رئیس‌جمهوری مواجه شده‌اند که به شرایط جدید آنان کاملاً مشرف است و می‌داند که 1. اصلاح‌طلبان بخشی از بدنه اجتماعی خود را ازدست ‌داده‌اند؛ 2. در اعلام مواضع حداکثری از سوی رئیس‌جمهور از اعلام همراهی ابا کرده و راه خود را جدا می‌کنند و درواقع همراه‌بودن با حاکمیت را ترجیح می‌دهند؛ 3. ترجیح می‌دهد صحنه را به‌گونه‌ای مدیریت کند که دولت را از حمایت سیاسی و اجتماعی آنان بی‌نیاز نشان دهد؛ 4. ترجیح می‌دهد از همین حالا 1400 را به‌گونه‌ای در ذهن خود به تصویر بکشد که اگر ائتلافی باقی بماند تا آن زمان از این ائتلاف یک رئیس‌جمهور اصلاح‌طلب بیرون نیاید.
اصلاح‌طلبان اما با همه این تفاسیر تارهای ائتلاف خود را با دولت حفظ کرده‌اند. این‌گونه تحلیل می‌کنند که دولت مستقر، مستظهر به حمایت آنان است که هم توانسته رأی بیاورد و هم توانسته تداوم داشته باشد. این با دولت بودن و خود را صاحب دولت دانستن کارکردهای متعددی برای آنان دارد و مهم‌ترین آن ‌هم حفظ انسجام سرمایه اجتماعی باقی‌ مانده است.
درنهایت باید گفت به نظر می‌رسد که اصلاح‌طلبان این روزها در عین داشتن اختلاف‌های متعدد یک سیاست چندلایه را در دستور کار خود قرار داده‌اند: 1. اعتمادسازی با حاکمیت برای فراهم‌شدن فضای حضور مستقل در سطح بالاتر قدرت رسمی؛ 2. کمک به تداوم دولت روحانی؛ 3. جداسازی بدنه اجتماعی از «حداکثرطلبان» برای رفع سوءتفاهم‌ها با حاکمیت؛ 4. مواجهه با برخی مواضع تند؛ 5.طراحی زمین بازی دلخواه برای رقابت با اصولگرایان؛ 6. یارگیری از جناح مقابل برای ایجاد شکاف‌های عمیق و غیرقابل‌جبران. همه این‌ها نشان می‌دهد اصلاح‌طلبان روزهای حیاتی و تعیین‌کننده‌ای پیش رو دارند. عبور از شرایط چندوجهی و پیچیده امروز بسیار سخت خواهد بود. آیا آنان می‌توانند با هزینه‌ای کمتر به روزهای اوج سیاست‌ورزی‌شان در سطح قدرت رسمی بازگردند؟

گرچه سیف تأکید دارد که هیچ رئیس‌کل بانک مرکزی در دنیا نرخ دلار را اعلام نمی‌کند و پرسش دراین‌باره غیرمعمول است، ولی گویا خودش از این قاعده مستثناست.
 به‌طورمعمول اظهارنظر روسای کل بانک‌های مرکزی در دنیا با توجه به موقعیت آن‌ها و اثرگذاری نظراتشان درباره سیاست‌های پولی و ارزی بر بازار از اهمیت قابل‌توجهی برخوردار است؛ ازاین‌رو کمتر دیده می‌شود روسای کل بانک مرکزی در دنیا به‌دفعات اعلام‌نظر عمومی داشته و به‌ویژه درباره مسائل خاص به‌صراحت صحبت کنند؛ به‌عنوان‌نمونه، می‌توان به اعلام‌نظر رئیس‌کل فدرال رزرو درباره نرخ بهره آمریکا و تغییر احتمالی آن اشاره کرد که هرگاه اشاره‌ای به این موضوع می‌شود، بنابر ماهیت نظر می‌تواند موجب اثرگذاری در ارزش دلار و برخی بازارهای مالی دیگر شود.
ولی‌اله سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی نیز در اظهارات اخیر خود این موضوع را موردتوجه قرار داده و به‌طورخاص موضوع دلار را مطرح کرده است. به‌هرحال بارها پیش آمده که با توجه به جریان بازار ارز در ایران و نوسان و بی‌ثباتی که به‌طورمعمول در برخی ماه‌های سال با آن درگیر می‌شود، پرسش درباره جریان پیش روی بازار و البته نرخ آن از وی مطرح می‌شود. رئیس‌کل بانک مرکزی تأکید دارد که هیچ‌کدام از روسای بانک مرکزی نرخ دلار را اعلام نمی‌کنند و اصولاً پرسش درباره نرخ دلار هم رسمی غیرمعمول است که فقط در کشور ما مطرح می‌شود.
بااین‌حال کم نیست زمانی که سیف، هم با وجود اعتقاد به اینکه نباید به پرسش درباره نرخ دلار پاسخ داد، واکنش نشان داده است. وی در اولین سال حضور خود در بانک مرکزی بود که در صبحانه کاری با اعضای اتاق بازرگانی و زمانی که نرخ دلار حدود ۲۹۰۰ تومان بود، اعلام کرد، اکنون قیمت به کف رسیده و بعید است دیگر به کمتر از این قیمت برگردد؛ البته در همان زمان کامیاب، معاون ارزی بانک مرکزی، نیز گفت که قیمت ۲۹۰۰ و ۳۰۰۰ تومانی برای بازار خوب است، نظراتی که حواشی زیادی هم به‌دنبال داشت و در بازار اثرگذار بود و سیگنال افزایش قیمت دلار را در ادامه داد.
همچنین در سال گذشته و به‌دنبال نوسان بازار ارز در نیمه دوم سال که قیمت را از حدود ۳۳۰۰ تا مرز ۴۰۰۰ تومان هم پیش برد، بعد از انتقادهایی که به بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز مطرح بود و درنهایت قیمت‌ها تا حدی تعدیل شد، رئیس‌کل بانک مرکزی اعلام کرد که دیگر نباید انتظار داشت دلار به کمتر از ۳۵۰۰ تومان برگردد. چندی بعد وی نرخی دیگر را اعلام و تأکید کرد که قیمت واقعی دلار ۳۶۰۰ تومان است.
در سال جاری نیز بعد از نوسان شدید نرخ دلار در نیمه دوم سال که موجب رشد قیمت دلار در فاصله پنج ماه از ۳۸۰۰ تا مرز ۵۰۰۰ تومان شد، گرچه روسای سازمان برنامه‌وبودجه و وزیر اقتصاد معتقد بودند دلار بالای ۴۰۰۰ تومان را قابل‌قبول نمی‌دانند، ولی رئیس‌کل بانک مرکزی هیچ‌گاه تائید نکرد که دلار باید کمتر از ۴۰۰۰ تومان باشد؛ ولی در مقطعی دلار ۴۲۰۰تومانی را نرخ واقعی بازار ارز ندانسته ولی با وجود انتظاری که برای تعدیل قیمت وجود داشت روند رشد ادامه یافت و قیمت دلار تا ۵۰۰۰ تومان هم پیش رفت. اکنون هم در بازار آزاد دلار کمتر از ۴۷۰۰ تومان به‌صورت آزاد فروش نمی‌رود.
 

عصر ایران: روسیه از سقوط هواپیمای ترابری این کشور با بیش از ۳۰ سرنشین در نزدیکی پایگاه هوایی حمیمیم سوریه خبر داد.
به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، این هواپیما حامل ۳۲ سرنشین شامل ۲۶ مسافر و شش خدمه پرواز بوده که تمامی آنان جان خود را از دست داده‌اند.
بر اساس اعلام وزارت دفاع روسیه، اطلاعات اولیه حاکی از آن است که سقوط این هواپیمای آنتونوف ۲۶ به دلیل نقص فنی رخ داده است.
سقوط هواپیمای روسی حدود ساعت ۱۵ به وقت مسکو در حالی رخ داده که این هواپیما قصد داشته در فرودگاه حمیمیم فرود آید اما ۵۰۰ متر قبل از رسیدن به باند فرودگاه سقوط کرده است.وزارت دفاع روسیه اعلام کرده است، این هواپیما مورد هدف حمله قرار نگرفته است.

 بحران عفرین درحال‌حاضر روند پیچیده‌ای را در روابط ترکیه و آمریکا شکل داده است. تصمیم ترکیه برای آغاز عملیات نظامی خود در شهر عفرین، زمانی گرفته شد که آمریکا اعلام کرد به نیروهای دموکراتیک سوریه متشکل از مبارزان کرد و عرب برای ایجاد یک «نیروی امنیتی مرزی» متشکل از ۳۰ هزار سرباز کمک خواهد کرد. اعلام این تصمیم از سوی آمریکا نقطه آغاز تنش بین ترکیه و آمریکا شد. مقامات رسمی ترکیه هدف از حمله نظامی به خاک عفرین را براساس حق دفاع مشروع خود، یعنی درامان نگه‌داشتن مرزهای جنوبی از تجاوز توسط این گروه با احترام به حفظ تمامیت ارضی خاک سوریه خواندند؛ ازاین‌رو ترکیه با همراهی نیروهای ارتش آزاد سوریه که جزو مخالفین بشار اسد هستند در شب بیست‌وهشتم دی‌ماه، طی عملیاتی تحت‌عنوان «شاخه زیتون» مبارزه مستقیم خود را علیه این گروه که مستقر در منطقه عفرین سوریه هستند، آغاز کرد. اردوغان ادامه حملات به عفرین را مشروط به پاک‌سازی و ایمن‌سازی مرزهای جنوبی ترکیه از نیروهای تروریستی دانست. در همین راستا وی از گسترش عملیات نظامی شاخه زیتون تا شرق سوریه یعنی شهر منبج تا مرز عراق خبر داد. هرگونه پیشروی ترکیه تا شعاع صدکیلومتری شرق عفرین می‌توانست باعث رویارویی ارتش این کشور با نیروهای نظامی ایالات‌متحده مستقر در این منطقه شود. همین امر آتش تنش میان ترکیه و ایالات‌متحده آمریکا را که هر دو در ناتو هم‌پیمان هستند، شعله‌ورتر کرده است. درهمین‌باره، وزارت دفاع آمریکا آشکارا حمایت از نیروهای شبه‌نظامی کرد را در جهت بازپس‌گیری شهر رقه از نیروهای داعش، جزو اولویت‌های اصلی در سیاست خارجی خود اعلام کرد. رئیس‌جمهوری آمریکا نیز در گفت‌وگویی تلفنی با اردوغان، ضمن غیرقابل‌پذیرش خواندن حمله نظامی ترکیه، به‌طور مشخص از او خواست تا دست از تحرکات نظامی خود در سوریه بردارد و نگذارد نیروهای تحت امر او در جریان عملیات وارد درگیری با نیروهای ارتش آمریکا شوند. در مقابل هم ترکیه از آمریکا خواستار دست‌برداشتن از حمایت نیروهای «ی پ گ» شد. طی بیانیه‌ای که از سوی کاخ سفید اعلام شد، ترامپ موافقت کرد از فرستادن سلاح برای کردهای سوریه دست بردارد؛ بااین‌وجود، خبرها حکایت از این دارد که ارتش ترکیه، نیروها و تجهیزات نظامی جدیدی به جنوب سوریه برای حمایت از عملیات شاخه زیتون اعزام کرده است. باید توجه داشت که بیش از یک ماه از ورود نیروهای ترکیه به این شهر گذشته و ما هنوز شاهد این هستیم که درگیری‌ها به قوت خود باقی است و با تداوم درگیری‌ها در سوریه، دو کشور ترکیه و آمریکا نیز چارچوبی برای بازکردن این کلاف پیچیده پیدا نکرده‌اند. دراین‌باره رئیس حزب مخالف جمهوری‌خواه خلق ترکیه از اردوغان خواست کانال‌های گفت‌وگو با دولت سوریه را برای دستیابی به راه‌حل مشترک برای جنگ عفرین باز کند؛ اما وی به این درخواست پاسخ مثبت نداد. ترکیه می‌داند اگر دو بازیگر اصلی سوریه یعنی روسیه و ایران که ترکیه با همراهی آنان روند مذاکرات آستانه را به شکل مناسبی پیش برده‌ است، منافع خود را در خطر ببینند، نه ترکیه می‌تواند به آنچه در عفرین می‌خواهد برسد و نه منطقه امن موردنظر در مذاکرات به نتیجه مطلوب می‌رسد. در این میان، فضای متشنج و تنش بیشتر در مرز با ترکیه نیز می‌تواند باعث نقش‌برآب شدن مذاکرات چندین‌ماهه دراین‌باره شود؛ ازاین‌رو ترکیه مجبور است برای رسیدن به مقاصد خود با کمترین خسارت وارده، هماهنگی با دمشق، تهران و مسکو را بیش از گذشته در دستور کار قرار دهد. موفقیت گفت‌وگوهای صلح درباره سوریه از آزادی حلب به این‌سو در صحنه سوریه نشان داده است بدون رسیدن به توازنی از منافع طرفین نمی‌تواند به‌سمت کاهش تنش برود. اقدامات یک‌جانبه و تک‌روی‌های بدون هماهنگی نه‌تنها لزوماً به تأمین منافع آن بازیگر نمی‌انجامد، بلکه با اختلال در روند آنچه روی میز گفت‌وگو شکل‌گرفته، تصمیم‌های منطقی برای آینده را نیز دچار چالش می‌کند و منافع همه را به خطر می‌اندازد. ترکیه باید روند خروج آبرومندانه از عفرین را با همراهی دو بازیگر همراه خود، ایران و روسیه در دستور کار قرار دهد و در این روند، با بهادادن به دولت مرکزی سوریه، ساماندهی و مذاکره و تعامل با کردها را به دولت مرکزی بسپارد؛ زیرا نه ترکیه می‌تواند به شکل دائمی در این منطقه حضور داشته باشد و نه سوریه تمایل دارد قسمتی از خاک خود را به دست نیرویی دیگر چه ترکیه و چه آمریکا بسپارد.