سینمایی «تصمیم جدایی» ساخته «پارک چان ووک» مهم‌ترین اثر سینمایی سال 2022 است که علاوه بر واکنش نسبت به یک اپیدمی روانی در تشخیص و ایراد احساسات، ارزش بالای هنری آن بار دیگر ثابت می‌کند سینما قصه‌گوی بی‌رقیبی است. مدت‌ها بود هیچ فیلمی من را به یاد اثر همواره بدیع هیچکاک «سرگیجه» نیانداخته بود. «تصمیم جدایی» روایت‌گر جنایتی است که هیچ وقت روی نداده. رابطه میان کارآگاه هه-جون، پارک هه ایل، با همسرش پر از استیصال و شکست است و محبتی که میان آن دو وجود دارد کاملاً قراردادی، بی‌هیجان و پر از ترحم بر دیگری است. مسئله فیلم جهانشمولی دو قطبی ایجاد می‌کند. تماشاگر/مخاطب علاوه بر آن‌که رابطه مذکور را پر تعلیق می‌بیند، پیرنگ اصلی: کارآگاهی که عاشق مظنون شده، در ذهن او را قاتل کشف می‌کند و کمبود محبت در او تبدیل به بی‌خوابی و توهم شده است؛ را دنبال می‌کند.

• جدال بین شک و ایمان

پارک چان ووک استاد طرح معما در قامت سینما است. «پیر پسر»، «عطش»، «بانوی انتقام»، «همدردی با آقای انتقام» و «کنیز» علاوه بر طرح معمایی داستانی روانشناسانه پیچیدگی منحصر به فرد سینمایی ایجاد می‌کنند که مخاطب ناچار به حیرت‌زدگی می‌شود. بیننده سینمایی «تصمیم جدایی» مدام در جدال بین شک و ایمان به عشق سو-ره، تانگ وی، نسبت به کارآگاه داستان و مجرم بودن او است. این شاهکار معمایی رشته‌های سرنخ داستان‌های پلیسی را عوض کرده است. تا آخرین پلان بیننده به قطعیت نسبت به وجود احساس میان آن دو نمی‌رسد. از نظر زیبا شناسی بُعد شخصیتی در فیلم‌نامه این اثر کامل‌ترین ذات روانی قابل پدیدار در یک اثر سینمایی است. شخصیت کارآگاه چرا برای مظنون دوست داشتنی می‌شود؟ کارآگاه چرا عاشق مظنون شده است و خود این احساس را تا لحظه آخر به یاد نمی‌آورد؟ چرایی‌های فیلم‌نامه توسط نمایش چگونگی بسط خواهند یافت و تنها یک پایان بندی که بیننده را به یاد فیلم «درباره الی» فرهادی می‌اندازد توانایی پاسخی درخور دارد. داستان تراژدی زمان خود است؛ به این معنا که استفاده از تکنولوژی، ساعت هوشمند، ضبط صدا، پیامک و... تنها شیوه نمایش این تراژدی را تغییر داده است. از نظر سینمایی و هنری نیز فیلم در سطح بالایی قرار دارد. استفاده از کوچکترین افکت‌های صدا، انتخاب نماهای هوشمندانه، تغییر لنز دوست داشتنی و به موقع، رعایت اصول subjective و objective و بازی با داده‌های داستانی: فلش بک‌های به موقع. فیلم حاصل یک کارگردانی بی‌نظیر است. چان ووک موفق به دریافت بهترین کارگردانی برای این فیلم از جشنواره کن شد. کارگردانی که صدا و حفظ کوچکترین افکت‌های صدایی کاراکترها را ایراد می‌کند و بی‌هیچ دخل و تصرفی در داستان تمرکز مخاطب را افزایش می‌دهد.

• یافتن قاتل

اما بر سر مسئله روانی فیلم می‌توان ساعت‌ها بحث کرد. کشف یک قاتل و چگونگی وقوع جرم در ذهن یک پلیس بیمار، بیمار روانی که کمبود عاطفی‌اش لیبیدو را افزایش داده و دلبری به موقع مظنون: با معطر کردن جای زخم روی دستش بر این لیبیدو دامن می‌زند؛ معمایی چند وجهی طرح می‌کند. فارق از مدار زمانی موجود در فیلم باید این تناقض دراماتیک در فیلم‌نامه را به فال نیک گرفت. فیلم کاراکترهای قصه را آنتاگونیست معرفی می‌کند در حالی که یادآور می‌شود هر ضدقهرمانی برای دیگری می‌تواند قهرمانی تکرار نشدنی باشد. این تناقض علاوه بر ایجاد معمای اصلی بُعد اجتماعی این معما را ساخته است. این که چگونه مثلاً بعد از 400 روز کارآگاه و مظنون با هم برخورد می‌کنند و بعد از مدتی ملاقات درحالی که هرکدام دست در دست یاردیگری دارند، اشک در چشم‌هاشان حلقه می‌بندد، تعلیق بزرگی است. کنایه فیلم‌ساز به پر شدن عالم سینما و سریال سازی از موضوعات داستان‌ی مرتبط با انرژی اتمی و به وجود آوردن ترس وجود آن قابل تأمل است. می‌بینیم که هنگامی که همسر کارآگاه درحال ترک خانه است انارهای دانه شده و لاک‌پشت را با خود می‌برد و.... فیلم پر از معانی ایماژی از جوامعی است که شدیداً کمبود محبت دارند: که منجر به لیبیدو، بی‌خوابی، خشکی چشم و آشفتگی ذهنی می‌شود. شایسته است اشاره‌ای به موسیقی شاهکار فیلم داشته باشم. جو یئونگ ووک در ساخت موسیقی این فیلم شاهکار خلق کرده است. موسیقی فیلم به تنهایی دکوپاژی است بر موقعیت. لحظات تعقیب و گریز، سکانس پایانی فیلم و ایجاد شخصیت موسیقیایی، هنگام فراخوانی نت‌های خاصی شخصیت دچار اضمحلال می‌شود، همگی نشانه از آن دارد که سازنده موسیقی با جان و دل فیلم‌نامه را درک و باور کرده است. قطعاً در یک یادداشت روزنامه‌ای نمی‌توان همه مولفه‌های فیلمی چون «تصمیم جدایی» را شرح داد اما نکته‌ای که جای تأمل دارد این است که چگونه سینمای کره شخصیت منحصر به فردی در جهان پیدا کرده است؟ سریال‌های عامه‌پسندی مانند «جواهری در قصر»، «جومونگ»، «امپراطور دریا» و... چگونه سطح کیفی سینما را افزایش داده‌اند؟ اهمیت دادن به نوابغ و ایجاد فرصت برای ظهور و ایراد هوش در این مدیوم از سوی دولت‌ها بزرگترین خدمتی است که می‌توان برای فرهنگ- هنر و در نتیجه تمدن یک کشور کرد.

ایرنا: «زالاوا» به کارگردانی ارسلان امیری در بخش مسابقهٔ شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های وحشت لیسبون (MotelX) پذیرفته شد. این فستیوال هرساله با هدف معرفی بهترین آثار ژانر سینمایی و کوتاه ژانر وحشت از سراسر جهان از تاریخ ۶ تا ۱۲ سپتامبر (۱۵ تا ۲۱ شهریور) در شهر لیسبون پرتقال برگزار می‌شود. زالاوا به تهیه‌کنندگی سمیرا و روح‌الله برادری با بازی نوید پورفرج، پوریا رحیمی‌سام و هدی زین‌العابدین در بخش مسابقه اصلی Room Servis که به برترین فیلم‌های وحشت در دوسال اخیر اختصاص دارد، با ۲۴ فیلم از دیگر کشورهای جهان رقابت دارد.

این فیلم که برندهٔ سه سیمرغ جشنواره فجر و دو جایزه از فستیوال ونیز ۲۰۱۲۱ است در ماه جاری در بخش مسابقه چهلمین فستیوال فانتاستیک فست بروکسل در بلژیک و سیزدهمین جشنواره فیلم‌های کردی لندن به نمایش درمی‌آید.

زالاوا» همچنان در روزهای پایانی اکران، با سانس‌های معدود در سینماهای کشور به نمایش در می‌آید.

زالاوا در سال ۹۹ جلوی دوربین رفت و در همان سال نیز در جشنواره سی‌ونهم فجر حاضر شد و موفق شد در رویکردی قابل تحسین، چهار سیمرغ بهترین بازیگر نقش مکمل مرد، فیلمنامه، فیلمبرداری و کارگردان فیلم اول را از آن خود کند. فیلم هم‌چنین چندین جایزه بین‌المللی را به دست آورد که از مهم‌ترین آنها می‌توان به جایزه بهترین فیلم از نگاه هیات داوران هفتادوهشتمین دوره جشنواره ونیز اشاره کرد.

این فیلم داستانی تلفیقی از ژانرهای درام دلهره‌آور، رازآمیز و عاشقانه است که ماجراهای آمدن جن به روستای زالاوا را به تصویر می‌کشد.

استوار جوانی که رئیس پاسگاه است گمان می‌کند زالاوایی‌ها به سرشان زده است اما او برای محافظت از روستاییان و دختری که دوست دارد، با جن‌گیر و برخی از اهالی روستا درگیر می‌شود.

کافه سینما: «لارس فون تریه» چندی پیش به شکل مجازی در جشنواره ونیز هفتاد و نهم حاضر شد. به‌گزارشِ ۳۰ نما، این فیلمساز که به تازگی بیماری پارکینسون در او تشخیص داده شده امسال سریال «خروج از قلمرو» (The Kingdom Exodus) را در ونیز دارد که آخرین بخش از سه‌گانه «قلمرو» (The Kingdom) است. سریال «قلمرو» فون تریه در قالب دو فصل در دهه ۱۹۹۰ ساخته شد.

این فیلمساز دانمارکی نامزد اسکار و برنده نخل طلا می‌گوید پس از ابتلا به پارکینسون حالش بهتر است: «حالم خوب است، اما مبارزه با لرزش‌ها کمی زمان می‌برد. بهتر شده‌ام اما کمی نادان‌تر از آنچه بودم و این خود گویای همه‌چیز است.»

سریال کالت «خروج از قلمرو» که در بعضی مناطق به شکل یک فیلم پنج ساعته پخش شد، ابتدا قرار بود در قالب سه فصل ساخته شود اما به دنبال مرگ «ارنست-هوگو یارگارد» و «کریستن رولفس» که از بازیگران کلیدی بودند هرگز کامل نشد. فون تریه فیلمنامه سریال را مجدداً با همکاری «نیلز وورسل» به نگارش درآورده و تمامی پنج اپیزود آن را تحت عنوان «خروج از قلمرو» کارگردانی کرده است.

فون تریه فاش می‌کند که در حین فیلمبرداری سریال متوجه بیماری خود شده است: «وقتی فیلمبرداری را شروع کردیم نمی‌دانستم که بیماری پارکینسون دارم. اوقات خیلی بدی داشتم اما امیدوارم که بازیگران متوجه نشده باشند.»

این کارگردان در مورد شرایط تولید این سریال و فصل قبلی می‌گوید: «اولین اپیزودی که ساختیم پول و وقت کمی داشتیم اما این بار، فکر می‌کنم سه سال و نیم روی سریال کار کردیم. چگونه می‌توانم این دو را مقایسه کنم؟ البته احساس پیری می‌کنم چون ۲۵ سال گذشته.»

فون تریه می‌گوید سعی کرده از «خطایی» که «اینگمار برگمان» برای «فانی و الکساندر» (Fanny And Alexander) مرتکب شد جلوگیری کند. برگمان «فانی و الکساندر» را در سال ۱۹۸۲ به شکل یک فیلم بلند سه ساعته منتشر کرد و سپس در سال ۱۹۸۳ آن را به شکل یک مینی‌سریال پخش کرد. فیلمساز ادامه می‌دهد: «قسمت‌های قبلی را نگاه نکردم. سعی کردم خودم را از پیوند با آن آثار قدیمی برهاند و فقط به این شخصیت‌ها فکر کنم. سعی نکردم اثری مدرن بسازم. سعی نکردم سریال را احیا کنم. وقتی کل داستان را می‌نوشتم، لذت نابی داشت.» «خروج از قلمرو» ۹ اکتبر از پلتفرم ویاپلی دانمارک پخش خواهد شد.

مهر: فیلم کوتاه «پرونده» ساخته سونیا حداد در فستیوال فیلم لندن روی پرده می‌رود. فیلم کوتاه پرونده به نویسندگی و کارگردانی سونیا حداد و تهیه‌کنندگی پیمان شادمانفر پس از اولین حضور و اکران جهانی خود در جشنواره مورد تأیید آکادمی اسکار تیرانا، در دومین اکران بین‌المللی خود در جشنواره لندن حضور خواهد داشت. فستیوال بین المللی فیلم لندن بزرگ‌ترین رویداد سینمایی کشور انگلستان است که در تاریخ ۵ تا ۱۶ اکتبر در شهر لندن برگزار خواهد شد. جشنواره بین‌المللی تیرانا نیز امسال در تاریخ ۲۴ تا ۳۰ سپتامبر برابر با ۲ تا ۸ مهر در شهر تیرانا در کشور آلبانی برگزار خواهد شد.

ایسنا: فیلم سینمایی «بدون قرار قبلی» در نخستین حضور بین‌المللی خود موفق به دریافت جایزه بهترین فیلم و بهترین بازیگر زن از جشنواره فیلم مسکو شد. جایزه بزرگ بهترین فیلم چهل و چهارمین دوره جشنواره فیلم مسکو به بهروز شعیبی کارگردان بدون قرار قبلی رسید. همچنین جایزه بهترین بازیگر زن جشنواره مسکو به پگاه آهنگرانی بازیگر فیلم بدون قرار قبلی رسید. بدون قرار قبلی به کارگردانی بهروز شعیبی و تهیه کنندگی محمود بابایی از محصولات بنیاد سینمایی فارابی است. چهل و چهارمین دوره جشنواره فیلم مسکو امسال از تاریخ ۴ تا ۱۱ شهریورماه سال‌جاری برگزار شد.

مهر: هیجدهمین دوره جشنواره «سینمای مسلمان کازان» میزبان نمایش فیلم‌های ایرانی و حضور نرگس آبیار در میان هیات داوران است.

این رویداد سینمایی از ۷ تا ۱۱ سپتامبر (۱۶ تا ۲۰ شهریورماه) در شهر کازان مرکز جمهوری تاتارستان روسیه برگزار می‌شود و علاوه بر حضور نرگس آبیار در میان داوران، میزبان نمایش ۹ فیلم از سینمای ایران خواهد بود.

«شکوه خاموش» ساخته نوید حسن زاده در بخش رقابتی آثار بلند، «گرازها» از غلامرضا جعفری در بخش رقابتی کوتاه، «هیچکس منتظرت نیست» در بخش مستند بلند و «دختر کوچ نشین» از روح الله اکبری هم در بخش مستند کوتاه به نمایش گذاشته می‌شوند.