هرساله با فرارسیدن اربعین حسینی همه توجهات به مراسم پیاده روی و اهمیت آن در جهان تشیع جلب می‌شود. واقعیت این است که عصر امروز، عصر تمدن‌سازی است و عظمت یک تمدن به این است که با ظرفیت‌های خویش از بین امکانات پیش رو بهترین انتخاب‌ها را انجام دهد تا مؤثرترین نقش تمدنی را بیافریند. تحولات کنونی جهان، تشکیل تمدن نوین اسلامی را بیش از پیش برای مسلمانان جدی و با اهمیت می‌کند. حماسه اربعین ازجمله پدیده‌هایی است که می‌توان آن را در بستر تمدنی و زمینه‌ای برای تحقق تمدن نوین اسلامی تحلیل کرد. بررسی زوایای مختلف این همایش عظیم بر محوریت زیارت و عزای اباعبدالله‌الحسین (ع) در راستای تحقق آرمان انقلاب اسلامی، یعنی تمدن نوین اسلامی در دنیای امروز ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. به‌نظر می‌رسد این همایش عظیم تأثیر به‌سزایی درمهندسی تمدن اسلامی دارد و می‌توان با شناخت و رشد ابعاد مختلف کنگره اربعین، در این راستا بهرهمند شد.

• اربعین یک جنبش اجتماعی است

در نظریات علوم سیاسی، مفهوم جنبش اجتماعی، کوشش جمعی برای پیشبرد منافع مشترک یا تـأمین هـدفی مشترک از طریق عمل جمعی خـارج از حـوزه نهادهای رسمی تعریف می‌شود که این جنیش اجتماعی دارای اصول خاصی است. در این راستا می‌توان اربعین را یک جنبش اجتماعی متأثر از نهضت عاشورا دانست که با کارکردها و اصول متعددی همراه شده است. اصول این جنبش اجتماعی عبارتند از: 1- ارزشمندی: در جنبش اجتماعی بزرگ اربعین، مسائلی که به موضوع ارزشمندی اشاره دارد در اشکال مختلف بروز و ظهور عمومی دارند. شرکت کنندگان با رفتاری به دور از خشونت و یا هیجان، صرفنظر از حواشی جزئی که در اطرافشان اتفاق می افتد، آرام و موقر در مسیرهای مشخص به سوی مقصدی واحد حرکت می‌کنند. ثروتمندان در کنار فقرا، مادران به همراه فرزندان و عدهی زیادی از روحانیون و افراد دارای موقعیت بالای اجتماعی در این جنبش عظیم اجتماعی شرکت می‌کنند.2- تعداد: حضور میلیونی راهپیمایان اربعین، از شهرهای مختلف عراق و سایر کشورها و همچنین افرایش سالانهٔ آن، دلیلی آشکار برای داشتن شرایط تعداد برای یک جنبش است. 3- تعهد: با وجود تنوع جمعیتی و حضور اقوام، نژاد و ملیت‌های مختلف، شرکت کنندگان خود را برای برگزاری با شکوه این مراسم متعهد می‌دانند و با پایبندی به هدفی مشترک، مسیرهای طولانی را با پای پیاده طی می‌کنند. 4- فراملی بودن: این ویژگی از جنبش اجتماعی در پیاده روی اربعین پیوندی فراملی بین راهپیمایان ایجاد کرده است؛ حضور فراملیتی در مراسم پیاده روی اربعین یکی از مسائل جذابی است که درتمامی گزارش‌های خبری مخابره شده از این رویداد بزرگ به چشم می‌خورد، این حضور فراملیتی به قدری پررنگ است که آمارها از حضور اتباع بیش از هشتاد کشور جهان در این رویداد حکایت دارد. 5- وحدت: وحدت شرکت کنندگان در پیاده روی اربعین از طریق لباسهای مشکی و یا تیره که نشان از عزادار بودن فرد دارد، پرچم‌های مزین به اسامی ائمه اطهار (ع) که در سرتاسر مسیر نصب شده، در دستان بسیاری قرار دارد. پیاده روی درچند مسیر منظم که همگی به نقطه‌ای واحد ختم می‌شوند و مرثیه خوانی و ذکر مصیبت که تنها نوای روی لبهای مشارکت کنندگان را تشکیل می‌دهد، نشان داده می‌شود.

• اربعین نماد قدرت نرم تشیع در جهان است

در تئوری‌های روابط بین الملل اصلی وجود دارد به نام تحول مفاهیم به این شکل که در طول گذشت زمان مفاهیم متحول شده و دیگر معنای قبلی را ندارد. یکی از مهم‌ترین این مفاهیم، مفهوم قدرت است. قدرت طی گذشت قرن‌ها از عمر بشر به شکل‌های گوناگونی در جهان بین الملل عرضه شده و دیگر معنای صرف تاریخی خود که بیشتر در زمینه سخت معنا می‌شد را ندارد. اکنون قدرت به شکل «قدرت نرم» در جهان درحال شکل گیری است. این نوع از قدرت به معنای توانایی نفوذ و تاثیرگذاری در رفتار دیگران برای گرفتن نتیجه مطلوب تلقی می‌شود و راه‌های مهم آن برای تاثیرگذاری شامل متقاعد کردن از طریق جذابیت است. بنابراین کشورهایی که از هنجارهای جذابی برخوردارند و پشتوانهٔ غنی فرهنگی و ارزشی دارند، به سهولت می‌توانند به لحاظ نرم به یک ابرقدرت تبدیل شوند. در شرایط کنونی راه همگرایی در جهان اسلام هم تقویت قدرت نرم از طریق دیپلماسی فرهنگی و رسانه‌ای است. در این راستا تجمع اربعین حسینی به عنوان بزرگترین اجتماع بشری با حضور میلیون‌ها زائر، چنان برد فرهنگی و رسانه‌ای دارد که می‌توان از تعبیر منحصری برای آن با عنوان «دیپلماسی اربعین» یاد کرد. ضمن اینکه حرکت اربعین در مقطع کنونی و در بحبوحه نا امنی و بحران‌های سیاسی عراق و ناامنی‌های خاورمیانه نشانی روشن از اقتدار هوشمند جهان اسلام به بازیگری جمهوری اسلامی ایران است و پیام‌های اقتدارآمیزی را به قدرت‌های تمدنی جهانی مخابره می‌کند. لذا با این نوع حرکت سال‌هاست که جریان مخالف بین المللی مقابله می‌کند و به هر نحوی در روزهای منتهی به این حرکت دست به اقداماتی برای مقابله با آن می زند؛ چراکه غرب تلاش داشته با پروژه ایران‌هراسی، تصویری غیرواقعی از امت اسلام و نماد آن جمهوری اسلامی ایران نشان دهد و به دروغ تبلیغ می‌کند شیعیان طالب خشونت و درگیری با سایر ادیان و مذاهب و اقوام جهان هستند و ایران و تشیع مساوی است با تروریسم و خشونت‌پروری. در این راستا شاید علت اصلی بی‌توجهی تعمدی سازمان‌ها و اکثر رسانه‌های غربی-به‌جز انگشت شماری نظیر هافتینگتون پست (که اربعین حسینی را بزرگ‌ترین اجتماع دینی جهان معرفی می‌کند) پذیرش و اعتراف به توان قدرت نرم و دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران باشد؛ چراکه یکی از عوامل مهم چنین رویداد بی‌نظیری نقش کلیدی ایران است. غربی‌ها به خوبی می‌دانند جمهوری اسلامی ایران و جبهه مقاومت، دیپلماسی عمومی را صرفاً یک شیوه تبلیغاتی و بازاریابی صرف ندانسته، بلکه آن را مجموعه‌ای از استراتژی‌ها و تاکتیک‌های جدید دیپلماتیک دانسته که در خدمت دستگاه سیاست خارجی کشور است و درجهت خدمت به مسلمانان آن را به کار می‌گیرد.

نسل فردا / گروه اقتصاد

دو ماه پس از اعلام تصمیم دولت فرانسه برای ملی کردن دوباره شرکت برق فرانسه، منابع آگاه از تصمیم دولت آلمان برای کاهش سهم بخش خصوصی در شرکت واردات گاز به این کشور خبر دادند. بلومبرگ گزارش داد که دولت آلمان احتمالاً سهام خود را در شرکت یونیپر (Uniper) را بیش از ۵۰ درصد افزایش می‌دهد. یک منبع آگاه دیگر نیز به خبرگزاری رویترز گفت: «ملی کردن یونیپر تنها راه حل موجود است.» شرکت واردکننده گاز به آلمان با وجود اعطای کمک دولتی ۲۰ میلیارد یورویی به کمک بیشتری برای تأمین هزینه‌های فزاینده خرید گاز نیاز دارد. هر چند جزئیات کامل طرح کمک مالی دولت به یونیپرهنوز روشن نشده است، اما دولت آلمان در ماه ژوئیه و کمی پیش از اعطای کمک مالی خود موافقت کرد که ۳۰ درصد از سهام یونیپر را به عنوان بخشی از طرح نجات این شرکت در اختیار بگیرد. پس از آغاز جنگ اوکراین، بهای هر متر مکعب گاز طبیعی از حدود ۲۱ سنت در مارس ۲۰۲۱ به ۱.۲ یورو در ژوئن ۲۰۲۲ افزایش یافت و بیش از ۵.۶ برابر شد. با این حال، دولت‌های اروپایی با هدف حمایت از صنایع و خانوارها تلاش کردند تا مانع از جهش قیمت برق در بازار داخلی خود شوند. بر همین اساس، دولت فرانسه نیز دو ماه پیش از آغاز پروژه دولتی کردن کامل شرکت برق فرانسه (EDF) خبر داده بود. هر چند که واگذاری سهام این شرکت فعال در حوزه تولید و توزیع برق و گاز در بورس از سال ۲۰۰۵ آغاز شده ولی هنوز ۸۴ درصد سهام آن متعلق به دولت فرانسه است. در پی جهش بهای گاز وارداتی به اروپا که پس از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین رخ داد، الیزابت بورن، نخست وزیر فرانسه، ژوئیه گذشته از قصد دولت برای ملی کردن دوباره شرکت برق فرانسه خبر داد. این تصمیم پس از آن اتخاذ شد که با ادامه مقاومت دولت در برابر افزایش هزینه برق مشترکان عمومی و عرضه گاز به نرخ بازار، شرکت برق فرانسه دچار زیان‌دهی فزاینده شد. دولت فرانسه قصد دارد تا با پرداخت ۹.۷ میلیارد یورو که ۵۳ درصد بالاتر از بهای سهام این شرکت در بورس است، ۱۰۰ درصد سهام آن را بار دیگر در کنترل خود بگیرد تا ضمن اعمال سیاست سقف قیمت برق، بودجه لازم برای توسعه نیروگاه‌های هسته‌ای و متکی به انرژی‌های تجدیدپذیر را با استفاده از منابع دولتی تأمین کند.

مراسم امضای اسناد همکاری و یادداشت تفاهم بین تهران و تاشکند در حضور رؤسای جمهور و بین وزرای دو کشور ایران و ازبکستان در ساختمان مرکز کنگره و در مجموعه گردشگری جاده ابریشم سمرقند برگزار شد و دو کشور ۱۷ سند همکاری در زمینه‌های انرژی، صنعت، کشاورزی، ورزشی و فرهنگی امضا کردند.

این سند همکاری‌ها در زمینه‌های توسعه حمل و نقل ترانزیتی، مبادلات فرهنگی، گمرک، مبادلات تجاری و اقتصادی، بهداشت و دیگر زمینه‌هاست که بین وزیران ایران و ازبکستان و در حضور رؤسای جمهور به امضای طرفین رسید.

پس از تبادل اسناد همکاری تهران و تاشکند که به امضای وزرای دولت دو کشور رسید، روسای جمهور ایران و ازبکستان نیز بیانیه مشترک همکاری دو کشور را امضا کردند.

رئیس جمهور اسلامی ایران که به دعوت رسمی همتای ازبک خود در صدر هیأتی بلندپایه از مقامات سیاسی و اقتصادی برای حضور در اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای و دیدارهای دوجانبه وارد شهر کهنِ سمرقند شد، ساختمان مرکز کنگره و در مجموعه گردشگری جاده ابریشم سمرقند از سوی «شوکت میرضیایف» رییس جمهور ازبکستان مورد استقبال رسمی قرار گرفت.

پس از آیین استقبال رسمی از آیت الله رییسی اعضای هیات های سیاسی و اقتصادی دو کشور مذاکرات دو جانبه را به ریاست روسای جمهور دو کشور در مجموعه جاده ابریشم آغاز کردند.

رئیس جمهور در نشست کمیسیون مشترک ایران و ازبکستان، با تبریک سالگرد استقلال ازبکستان به شوکت میرضیایف رئیس‌جمهور این کشور، گفت که روابط ایران و ازبکستان بدون تردید در این سال‌ها پیشرفت خوبی داشته، به ویژه در دوران ریاست جمهوری شما روابط تهران با تاشکند روابط همسایگی و منطقه‌ایی نیست بلکه تمدنی، عمیق و فرهنگی است. آیت الله رئیسی این را هم گفت که جمهوری اسلامی ایران به رغم تحریم‌ها پیشرفت‌های بسیار خوبی در این سال‌ها داشته است. ملت با اراده را تهدیدها به فرصت‌ها تبدیل کرد.